Als waarden normen worden

Janiek Kistemaker • 30 nov 2009

Ook zonder over profetische gaven te beschikken durf ik te zeggen dat ik het nu volgende stukje van tijd tot tijd weer bovenaan het LOVER-log kan zetten. Het had er kunnen staan toen de media bol stonden van verontwaardiging over het idee dat er theaterstoelen alleen voor vrouwen zouden bestaan. Of toen onze overheid besloot inburgeringsgroepen voor vrouwen te gaan verbieden. Nu staat het er omdat de Gemeente Den Haag het gescheiden zwemmen niet langer wil toestaan. Keer op keer zijn moslimvrouwen de dupe van dubieuze voorvechters van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen.

Eerst even iets heel anders. Afgelopen week zag ik een docu op tevee, waarin een hulpverleenster die vrouwen hielp om van de “crystal meth” af te komen, uitlegde wat de problematiek voor vrouwen zoveel ingewikkelder maakte: “Mannen kennen hun vijanden, vrouwen hebben het meeste kwaad te lijden van mensen die zeggen dat zij van hen houden. Dat maakt je gek.”

Maar wat heeft dat met gescheiden zwemmen te maken? Of met die andere verboden op het faciliteren door gemeenten van activiteiten voor vrouwen alleen? De overenkomst ligt naar mijn idee in de gevolgen van deze maatregelen voor vrouwen en in de argumenten die worden gebruikt om ze te rechtvaardigen.

De laatste jaren zijn in de praktijk van het bevorderen van integratie en emancipatie initiatieven in het leven geroepen om moslimvrouwen, die niet gewend zijn om bepaalde groepsactiviteiten samen met mannen te ondernemen, met elkaar in contact te brengen en hun horizon te verbreden. Heel mooi en geen enkel probleem, als de politiek er niet was om er een probleem van te maken. Daar waart een hongerige wolf rond, die niet wil dat bepaalde groepen hun cultuur buiten hun eigen huiskamer manifesteren. En die wolf moet zo nu en dan een brokje toegeworpen krijgen.

Wie komen daar het eerst voor in aanmerking? Is het verbazingwekkend dat dat de moslimvrouwen zijn? De wolf krijgt zijn deel, zonder dat er ontluisterend hard geschreeuwd wordt. Keer op keer. Veel van de vrouwen die hierdoor getroffen worden, keren weer terug in hun betrekkelijke isolement. En je hoort hen niet meer en slechts een enkeling, zoals bijvoorbeeld wethouder Marka Spit van de gemeente Utrecht, neemt het voor hen op.

Maar wat in mijn ogen het ergste is, gekmakend erg, is dat deze maatregelen worden genomen met als argument dat in een beschaafd land, waar gelijkheid tussen vrouwen en mannen een fundamentele waarde is, geen ruimte mag zijn voor dit soort apartheid. Daar springt voor mij de parallel met het misbruik van vrouwen door mensen die zeggen van hen te houden in al zijn schrilheid naar voren. Een waarde, door vrouwen - vaak in de vrouwenhuizen van de jaren 70 - bevochten, wordt geconfisceerd en als norm opgelegd aan een bepaalde bevolkingsgroep. En wie zijn daar de dupe van? Juist.

Wie iets van emancipatie begrijpt, weet dat die niet van bovenaf of van buitenaf opgelegd kan worden. Al helemaal niet door moslimvrouwen in hun mogelijkheden te beperken door voorzieningen die er voor hen zijn te verbieden. De kritiek daarop mag van mij best luider klinken en breder uitgedragen worden. Tot er geen aanleiding meer is om dit stukje weer bovenaan dit blog te zetten.