LOVER Kerstspecial: De Haardagboeken

‘To shave or not to shave?’ Dat was begin november de vraag op de LOVER-redactie. Het schijnt namelijk dat een meerderheid van Nederlandse vrouwen nog nooit al haar lichaamshaar heeft laten staan. Bijna alle leden van de LOVER-redactie moesten bekennen onder deze categorie te vallen. Een beschamend resultaat voor een groep overtuigde feministen, vonden wij zelf. Als jonge vrouwen zijn we ooit gezwicht voor de druk om te ontharen (één gymles met zichtbaar behaarde benen is vaak genoeg om die les voorgoed te leren), en daar zijn we kennelijk nooit meer op teruggekomen. In plaats daarvan hebben we onszelf wijsgemaakt dat ontharen tegenwoordig een vrije keuze is. En dat hoort ook bij feminisme, toch?

In een maatschappij waar het heersende schoonheidsideaal vrouwen duidelijk voorschrijft dat ze zacht, glad en haarloos moeten zijn, is het natuurlijk de vraag of het weghalen van schaamhaar ooit wel echt een vrije keuze is. Wanneer bij meisjes tijdens de pubertijd de eerste haargroei zich aandient, is de vraag niet óf ze willen ontharen, maar hóe ze gaan ontharen. Scheren of ontharingscrème? Of meteen maar alles harsen? Lover besteedde recentelijk al aandacht aan Project Bush, een foto-expositie die een grote variëteit aan vrouwelijk schaamhaar toont als tegenhanger van het eenzijdige beeld dat we meestal door de media voorgeschoteld krijgen. Het project is bedoeld om jonge vrouwen erop te wijzen dat ze wél een keus hebben als het gaat om ontharen. Er is niets mis met een onthaarde vagina, maar het zou niet vanzelfsprekend moeten zijn dat vrouwen geen lichaamshaar hebben.

Dat vond ook Ierse studente Emer O’Toole. Als verzet tegen de dominante opvatting dat haargroei bij vrouwen onwenselijk is, besloot zij zich een jaar lang niet te scheren. Het was nogal wat; O’Toole gaf interviews en verscheen in een Britse talkshow om haar okselhaar te bespreken. Of beter gezegd, verdedigen, want uiteraard ontstond er discussie over of okselhaar bij vrouwen wel of niet ‘kan,’ terwijl er een poll werd gehouden om te peilen hoeveel kijkers het met O’Toole eens waren (spoiler: een minderheid). Emer O’Toole, die zich overigens nog steeds niet onthaart, zegt nog vaak te maken te krijgen met afkeurende blikken en vervelende opmerkingen van vreemden. Als harige vrouw door het leven gaan? Dan moet je behalve een behaarde vooral ook een dikke huid hebben.

Voor een vrouw is het hebben van ‘overmatig’ lichaamshaar eigenlijk altijd omstreden. Zeker op de meest zichtbare plek, namelijk de oksel, is het tonen van een plukje haar bijna een daad van rebellie; een actief verzet tegen een schoonheidsnorm die vrouwen in wezen de beschikking over hun eigen lichaam ontneemt. Het is dus niet zo gek dat harige oksels sinds de hoogtijdagen van de tweede feministische golf aan de beweging zijn verbonden. Weg met onderdrukkende schoonheidsidealen! Gooi je beha op de brandstapel en je scheermessen erbij!

Dit stereotype van de behaarde, tuinbroekdragende feminist is inmiddels outdated. Dat bewijzen wij als modieuze, gladgeschoren feministes wel. Maar toch knaagt het. We zijn het er allemaal over eens dat het dwingende ideaal van een haarloos lichaam deel uitmaakt van een hele set aan schoonheidsnormen die we in haar geheel ervaren als een nieuwe vorm van vrouwenonderdrukking. Is een brazilian wax in die context wel te verenigen met feministische idealen?

Genoeg gebabbeld, tijd voor actie. Het leek de redactie van LOVER een goed plan als iedereen bij wijze van experiment haar okselhaar zou laten staan, of misschien zelfs al het lichaamshaar. Gewoon een maandje, of twee, als een soort vriendelijke spin-off van Movember. Met een flinke dosis feministisch bewustzijn, die elk redactielid van LOVER per definitie bezit, zou dat geen probleem moeten zijn. Of toch wel? De harige realiteit bleek vaak weerbarstig.

De persoonlijke ervaringen van de deelnemers aan dit groepsdynamische haar-experiment zijn de komende tijd op LOVER te lezen in de Haardagboeken. Tijdens de feestdagen kun je hier genieten van spannende verhalen over okselpluis en vaginadons, overmatig zweet en kriebelende kruisjes. Hoe was het om ineens haar te hebben op plaatsen waar we het voorheen nooit toelieten? Hadden we meer of minder sjans op vertoon van een harige onderarm? Kreeg iemand ook plots de drang om een tuinbroek te kopen? En bovenal, zijn we er betere feministen van geworden? Lees het deze kerst op LOVER.

Wij wensen iedereen alvast behaarde kerstdagen en een gelukkig nieuwhaar!

Foto: in de tijd van Sophia Loren deed niemand moeilijk over okselhaar.