Wat is racisme en wie mag bepalen wanneer iets racisme is? Een gevoelig onderwerp waar midden jaren tachtig en begin jaren negentig een afdeling van de Universiteit Amsterdam, The Center for Race and Ethnic Studies, ook mee bezig was. Helaas werd de afdeling opgedoekt toen hun onderzoeken te dicht bij huis kwamen. Een van de wetenschappers van die afdeling, Prof. Dr. Philomena Essed, had toen net de term ‘alledaagse racisme’ geïntroduceerd waarmee ze liet zien hoe racisme in Nederland en de VS een genormaliseerde dagelijkse praktijk was geworden.[1] Na het tumult rondom Jackie lijkt haar onderzoek relevanter dan ooit.

Overal ter wereld zijn vrouwen betrokken bij strijd. Soms op heel persoonlijk niveau, soms op maatschappelijk niveau. Het komende jaar trek ik, Sinsia van Kalkeren, door de wereld, met een camper, en mijn vriend. Vanuit Utrecht, via Turkije, Iran en de Centraal Aziatische landen (als de internationale spanningen en de visa vereisten het toelaten) naar Mongolië. Tijdens deze reis ga ik op zoek naar verschillende vrouwen in verschillende landen om hen te vragen wat hun strijd is, en hoe zij deze voeren.

Sharogs lievelingzus Maryam wilt gaan trouwen, dus trekken Sharog en zijn gezin vanuit Nederland naar het ouderlijk huis in Fardis, Iran. Maryam heeft altijd voor haar familie daar gezorgd, dus is dit voor iedereen een grote verandering.

De langverwachte nieuwe film van Roman Polanski is er. Na zijn aanhouding in een misbruikzaak was het even stil rondom de wereldberoemde regisseur. Zijn comeback is het absolute tegendeel van rust. In Carnage kleedt Polanski de karakters van zijn personages stukje bij beetje uit. Totdat je als kijker de laatste rest van sympathie voor ze laat varen. 

In 2008 debuteerde Charlotte Roche met Vochtige streken (2008, Arbeiderspers), een roman vol taboes over hygiëne en seks. Haar nieuwe boek Schootgebed (2011, Arbeiderspers) is een gevoeligere roman, maar even omstreden. De meeste recensenten zijn te spreken over de literaire kwaliteit, maar Roche

Meer vrouwen op plekken waar de besluiten vallen die er echt toe doen – geen feminist die het belang daarvan zou ontkennen. Toch zijn het misschien wel de machtige vrouwen zelf die hun seksegenoten weren uit de bestuurskamer. Over quota, seksisme en Queen Bees.

De Nederlandse regering gedoogt een partij die vrouwen het passief kiesrecht onthoudt én wil een wettelijk verbod op het dragen van boerka’s op straat. Hoe vallen deze zaken met elkaar te rijmen? Dat is een vraag die Mieke van der Burg als voorzitter van de Vereniging Vrouw en Recht (VVR) bezighoudt.

Ik geniet van mijn laatste weken bevallingsverlof. Eind augustus ben ik bevallen van een prachtige zoon, de tweede. De afgelopen weken zijn één grote hormoongedreven achtbaan geweest. Er is geen periode in mijn leven dat ik zo dicht bij het lichamelijke sta als na mijn bevallingen. Een kind krijgen is zoiets dierlijks.

Binnenkort gaan mijn vriendin en ik trouwen. Een jaar nadat het eerste huwelijk tussen paren van gelijk geslacht werd voltrokken. Nu we zelf de bewuste stap gaan zetten, merk ik hoe dankbaar ik ben dat er mensen zijn geweest die keihard gevochten hebben opdat wij onze liefde op deze manier kunnen bezegelen.

Sommige feministen moesten even met hun ogen knipperen dit jaar. Ging de minister nu echt gescheiden onderwijs voor meisjes en jongens als een serieuze optie onderzoeken? Op basis van zogenaamde neurobiologische verschillen tussen man en vrouw? Een feministisch antwoord op de immens populaire en essentialistische neurowetenschap kon dan ook niet uitblijven. Te meer omdat ook ouders steeds meer geneigd zijn het verschillend gedrag van zoon en dochter biologisch te verklaren. Want aan hun genderneutrale opvoeding kan dat toch niet liggen?

Cadeautjes kopen, gedichten schrijven, gekluns met surprises: de Sinterklaasavond wordt in Nederland groots gevierd. Het is een nationale feestdag waar jong en oud dol op zijn. Toch is Sinterklaas niet oncontroversieel. Elk jaar klinkt er wel ergens de kritiek dat zwarte piet racistisch is. Janneke Veger analyseert de zwartheid van piet en betoogt dat niet alleen kleur van piet, maar ook zijn onzijdige gender zijn lage status verklaart.

Aan de hand van de nieuwste vakpublicaties signaleert Birgit Mara Kaiser trends in genderstudies.