Waarom reality-tv eigenlijk heel goed is voor je (feministische) relatie

Realityshow door Josien Vogelaar

We kunnen het ons amper nog voorstellen met alle festivals, Vierdaagsefeesten en verre vakanties, maar anderhalf jaar geleden bevonden we ons in een lockdown mét avondklok. Niet de ideale tijd om te gaan daten, maar soms lopen dingen zoals ze lopen (en komt daar iets heel moois uit – hallo vriendin). Daten als de bioscopen gesloten zijn en restaurants alleen aan afhalen en bezorgen doen, vereist echter enige creativiteit. Na wat wandelingen door de buurt stortten mijn partner en ik ons dan ook – met steeds creatiever wordende borrelplankjes en/of zelfgemaakte sushi – op allerlei realityprogramma’s, die we fanatiek volgden.

Ik was in eerste instantie sceptisch. Opgegroeid als typisch Nederland 1/2/3-kijkend meisje dat overdag geen televisie mocht kijken, was me toch wel met de paplepel ingegoten dat het kijken van reality iets is om je voor te schamen. Voor velen is reality een guilty pleasure, en in feministische kringen is het genre vaak al helemaal taboe. Aan heteronormatieve formats, slutshaming en ander patriarchaal gezanik immers geen gebrek. Toch durf ik nu, anderhalf jaar later, te beweren dat al die uren reality ontzettend goed zijn geweest voor onze relatie. Ik vertel je graag waarom.

Lang leve de lastige liefde
Persoonlijke favoriet als het om reality-tv gaat, is toch wel het SBS-programma Lang leve de liefde, dat helaas momenteel in een zomerstop zit. In deze show worden twee mensen die elkaar niet kennen samen in een huis gestopt om er daar achter te komen of ze een match zijn. Na vierentwintig uur samenwonen vindt er een evaluatiemoment plaats en moeten de deelnemers bepalen of ze elkaar leuk genoeg vinden om nog vierentwintig uur aan hun verblijf vast te plakken. Het programma zit vol ongemakkelijke situaties tussen mensen die elkaar nog niet of nauwelijks kennen en daardoor soms zeer onhandige dingen doen. Ik durf te beweren dat ik, als ik dit programma al kende voordat ik ging daten, veel flaters in mijn eigen gedrag had kunnen voorkomen. Je hoeft het wiel immers niet altijd zelf uit te vinden: kijken naar de successen en mislukkingen van anderen is ook heel nuttig.

Echte gesprekken
Laten we eerlijk zijn: als je met je date naar de bioscoop gaat en de hele film lang je mond moet houden, leer je diegene niet écht kennen. Thuis op de bank een filmpje opzetten biedt al meer mogelijkheden, maar ook dan raak je algauw de plot kwijt als je er te veel doorheen kwaakt.

Reality lijkt echter gemaakt te zijn om met elkaar te bespreken. En dan heb ik het niet per se over het uitgebreid bediscussiëren van de outfits en de opgespoten lippen van Temptations Annebel, maar meer over: hoe vinden jullie dat Urk!'s Greetje haar te leuke hond Bruur opvoedt? Was de bindingsangst van Boer zoekt Vrouws Janine stiekem niet heel herkenbaar? B&B vol liefdes Astrid vertelde een ontroerend verhaal over haar kinderen die zich afvroegen of zij Astrids nieuwe partner ook ‘papa’ moesten gaan noemen – een fantastische gespreksopener als je net als ik uit een gebroken gezin komt. Willen jullie eigenlijk wel allebei kinderen?

Bovendien bieden de programma’s die draaien om liefde en relaties de uitgelezen kans om op een casual manier met elkaar te bespreken wat je eigenlijk wel of niet vindt kunnen in een relatie. Shows als Temptation Island en Ex On The Beach zijn fantastisch om te bespreken of jullie hetzelfde denken over zaken als vreemdgaan (is met een ander zoenen bijvoorbeeld vreemdgaan?). Lang leve de liefde en B&B vol liefde bieden inzicht in meer alledaagse situaties. Vindt jouw partner het oké als jij – nadat je op pad bent gestuurd voor een wifirouter en een krop sla – even een ommetje maakt en in je eentje een biertje gaat drinken terwijl zij/hen/hij druk aan het werk is, en je vervolgens ook nog de sla vergeet? (Looking at you, Dirk. Dat was niet zo handig). Natuurlijk hoef je de tv niet na elke scène op pauze te zetten voor een uitgebreide reflectie. Meestal kun je wel aan je partner merken hoe diegene erover denkt.

Onder de oppervlakte
Hoewel realityprogramma’s meestal niet bekendstaan om hun diepgang, zorgt het (intensief) volgen van zo’n show er wel voor dat je eens verder kijkt dan je neus lang is. Dat kan op allerlei manieren. Zo had ik Temptations René al in een hokje gestopt toen hij voor het eerst het woord ‘vrouwtje’ uitsprak en kon ik me niet voorstellen dat zachtgekookt ei Ivo een vlieg kwaad zou doen. Maar ook ik zat bij het laatste kampvuur met tranen in mijn ogen toen die ‘lieve René’ op zijn knieën ging en was enorm teleurgesteld toen Ivo zijn vriendin Maris met zijn ‘interessante concept’ voor het blok zette. Iemand die op papier beter zou scoren op de feministische scorekaart, is niet per se een prettiger persoon, en het is goed daar regelmatig mee geconfronteerd te worden. Bovendien zouden een beetje minder vooroordelen over mensen voor iedereen goed zijn, ook in je relatie.

Ook heb ik mijn horizon enorm verbreed door programma’s als Urk!, Beter! en Achterblijvers, omdat ze me in contact brachten met mensen en verhalen die ik in mijn dagelijkse leven niet tegenkom. Dat dit regelmatig op een stereotiepe manier gebeurt, is natuurlijk een ander verhaal, maar een beetje kritische kijker kijkt daar doorheen.

Reality biedt een podium aan (groepen) mensen en situaties die in andere televisiegenres vaak achterwege worden gelaten, en hiernaar kijken en het er met elkaar over hebben, kan soms voor aardig wat inzichten zorgen. Zien dat B&Bs stuiterbal Richard hetzelfde op een bepaalde situatie reageert als jouw partner met adhd kan voor jullie allebei een feest van herkenning zijn én ervoor zorgen dat je de volgende keer tactvoller reageert.  

Horizon verbreden
Hoewel mijn ouders misschien liever zouden zien dat ik ‘goede’ films en series zou kijken, ben ik blij dat ik reality heb ontdekt en vooral: dat ik het samen kijken met mijn partner een kans heb gegeven. In de afgelopen anderhalf jaar is mijn mensenkennis enorm verbeterd en heb ik aan de hand van deze programma’s de leukste, interessantste en diepgaandste gesprekken met mijn vriendin gevoerd. Reality zorgde en zorgt ervoor dat we elkaar steeds beter leren kennen en goed weten wat de ander wel of niet fijn vindt zonder dat we daar elkaar eerst pijn voor moeten doen.

Toch moet ik ook eerlijk zijn, want naast al deze nuttige redenen om reality te kijken, kijk ik nu al uit naar de volgende catfight tussen EOTBs Lynn en Romée. Een beetje sensatie en leedvermaak kan immers ook geen kwaad.

Steun LOVER!
LOVER draait uitsluitend op vrijwilligers en donaties. Wil je dat Nederlands oudste feministische tijdschrift blijft bestaan? Help ons door een (eenmalige) donatie. Elke euro is welkom en wordt gewaardeerd. Meer informatie vind je hier. 
Meer LOVER? Volg ons op Twitter, Instagram, LinkedIn en Facebook.