Wij eisen de macht op
Wij eisen de macht op Beeld door Hannah Vonk
Vele mannen spreken zich nu uit over geweld tegen vrouwen en femicide. Dat is sympathiek. En nodig. En ook behoorlijk laat, want we weten al heel lang hoe omvangrijk en ernstig deze pandemie is. Los van de steunbetuigingen van alle internetridders: waar blijven de concrete acties? Gaan jullie ook iets dóén of blijft het bij thoughts & prayers? En moeten we niet méér opeisen dan de nacht?
De collectieve verontwaardiging in Nederland over de vloedgolf aan geweld tegen vrouwen is op dit moment hoog. Directe aanleiding zijn de recente moorden op onder meer de 17-jarige Lisa en de 24-jarige Bouchra. Te midden van (extreemrechtse) pogingen om gendergerelateerd geweld en femicide als een migrantenprobleem te framen lezen we op de socials ook transfobe commentaren. Want ‘woke links’ zou zogenaamd het onderscheid tussen vrouwen en mannen ontkennen; ergo het begrip ‘gender’ is inhoudsloos, en ‘gendergerelateerd’ daarmee ook. Tot in den treure wordt daarbij het uitgekauwde argument van ‘mannen in vrouwenkleedkamers’ aangevoerd. Verder ontbreken ook de nodige victimblaming en -shaming niet, zoals ‘vrouwen halen soms het bloed onder je nagels vandaan’ en ‘waarom fietste ze daar dan ook in haar eentje?’
Geweld, onderwaardering en achterstelling teisteren vrouwen al eeuwenlang. Het is te triest voor woorden dat er mensen en partijen zijn die de meest recente drama’s misbruiken voor eigen gewin. Die reacties zijn niet alleen schadelijk en polariserend, maar torpederen ook elke poging om het structurele geweld bespreekbaar te maken.
De cijfers liegen er niet om.
Gendergerelateerd geweld en femicide zijn geen individuele problemen of privéaangelegenheden, maar gevolgen van maatschappelijk falen. Afgelopen weekend, tijdens de protesten tegen geweld tegen vrouwen, werden demonstrerende vrouwen uitgescholden, bespuugd en aangerand. Quod erat demonstrandum. En de politiek? Die vindt het allemaal heel erg, maar doet niks. Of nou ja, onze minister van justitie overweegt pepperspray te legaliseren, zodat vrouwen zichzelf beter kunnen verdedigen. Ik dacht even dat het hier om een satirisch artikel van De Speld ging, maar hij zei het echt. Pepperspray. Terwijl er best practices bekend zijn die hooguit een beetje goede wil en daadkrachtige besluitvorming vereisen.
Op de socials en in de media wemelt het inmiddels van mannen die geweld tegen vrouwen hekelen en hun seksegenoten oproepen om dat ook te doen. Dat is sympathiek. En nodig. En ook decennia te laat, want de statistieken zijn al heel lang bekend. Vaak vermelden ze erbij dat ze een dochter hebben. Dat is overbodig. En ongepast, want wat zéggen ze daar eigenlijk mee? Dat een vrouw er alleen toe doet, wanneer ze je dochter, zus of moeder is? Of dat mannen zonder dochters niet in staat zijn om femicide af te keuren?
Beste mannen: dank voor jullie steunbetuigingen, maar dóén jullie ook iets?
Spreek je je homies aan op foute opmerkingen en schadelijk gedrag?
Tolereer je seksistische kleedkamerpraat of zeg je er wat van?
Geloof je de vrouwen die melding maken van grensoverschrijdend gedrag? Ook wanneer de man in kwestie je broer, zwager, zoon, vader, collega of beste makker is?
Ken je de piramide van geweld tegen vrouwen? Besef je dat alledaagse, ogenschijnlijk onschuldige opmerkingen en grapjes de voedingsbodem vormen voor seksueel geweld en femicide? En keur je deze openlijk af?
Reflecteer je op je eigen gedrag en (impliciete) oordelen? Sta je open voor feedback of schiet je in de verdediging?
Zet je kritische kanttekeningen bij het vigerende beeld van mannelijkheid en hoe dat jouzelf beïnvloedt?
Kom je in actie tegen seksuele uitbuiting van vrouwen en meisjes in de prostitutie, porno-industrie en stripclubs? En weet je zeker dat je het onderscheid kunt maken tussen vrijwillig en gedwongen? Echt?
Verdiep je je actief in de oorzaken en gevolgen door bijvoorbeeld boeken te lezen als Every Man. Why violence against women is a men’s issue and how you can make a difference?
Doneer je geld aan organisaties en initiatieven die strijden tegen gendergerelateerd geweld?
Of klop je jezelf op de borst vanwege je goede bedoelingen, omdat jij jezelf als one of the good guys identificeert?
Zonder concrete acties zijn jullie niets meer en niets minder dan laffe en gemakzuchtige internetridders.
Ook mannen worden gedood, zelfs vaker dan vrouwen. Bij mannen gaat het vaak om uit de hand gelopen vechtpartijen of afrekeningen in het criminele circuit. De dader is bijna altijd een man. (Seksueel) geweld tegen vrouwen en kinderen vindt doorgaans achter de voordeur plaats, en de dader is bijna altijd een naaste. En bijna altijd een man. Ziet u het patroon?
Het gaat wellicht te ver om, ter bescherming van vrouwen én mannen, te pleiten voor een avondklok voor mannen. Of een enkelband voor jongens en mannen vanaf – pak ‘m beet – de leeftijd van twaalf jaar. Of een wet die voorschrijft dat mannen alleen naar buiten mogen onder begeleiding van een vrouwelijke voogd. Dergelijke vrijheidsbeperkende maatregelen zouden maatschappelijk bovendien op een muur van protest stuiten. Aan de andere kant: hoe vrij zijn vrouwen? Hoe weinig vrijheid permitteren vrouwen zich? Alleen al uit angst leggen vrouwen zichzelf beperkingen op, en daarmee lijkt geweld tegen vrouwen akelig veel op terrorisme. En dat vindt de goegemeente wél acceptabel? Met je thoughts & prayers. Met je pepperspray.
We moeten niet alleen de nacht opeisen. We willen méér dan levend thuiskomen. We eisen de macht op. De macht om gezien, gehoord en geloofd te worden. De macht om ruimte te creëren en om adem te halen. De macht om gedachteloos door een bos te dwalen, om onbekommerd naar ons werk te fietsen, om na een kroegavond schaterlachend en zingend naar huis te lopen, om zorgeloos te gaan slapen. De macht om zelf te beslissen wat we met ons lijf doen, zonder bemoeizucht, pedanterie en commentaar van anderen. De macht om onbevreesd en schaamteloos te leven. De macht om veilig te zijn, overal en altijd. De macht om vrij te zijn. De macht om te zijn.
Recent las ik op de socials onderstaande quote uit een boek van Doctorow. Deze is voor iedereen die aankomt met ‘both sides’, jij-bakken of bagatelliseringen, of die ook maar iets in die richting dénkt:
Fuck off.
Then keep fucking off.
Fuck off until you come up to a gate with a sign saying
“You Can’t Fuck Off Past Here”
Climb over the gate, dream the impossible dream,
And keep fucking off forever.
Steun LOVER!
LOVER draait uitsluitend op vrijwilligers en donaties. Wil je dat Nederlands oudste feministische tijdschrift blijft bestaan? Help ons door een (eenmalige) donatie. Elke euro is welkom en wordt gewaardeerd. Meer informatie vind je hier.