Zonder make-up ben je mooier

Illustratie door Amanda Winnemuller

Het dragen van make-up door vrouwen werd jarenlang als een luxe en een vorm van schoonheid gezien. Tegenwoordig is het ‘hip’ en veel normaler om make-uploos de deur uit te gaan. Maar wat betekent dat voor de make-upliefhebbers onder ons? Als met je ‘naakte gezicht’ op straat gaan empowerment is, wat zegt dat dan over het dragen van make-up?

Begin 2016 besloot Alicia Keys om geen make-up meer te dragen en startte ze hiermee de #nomakeup movement. Eind 2020 stond onze Chantal Janzen met haar naakte gezicht op de cover van haar blad &C om deze vrije keuze te ondersteunen. Sommige feministen zullen dit als een positieve verandering hebben gezien, omdat dit bewustwording creëerde rondom het dragen van make-up. Desondanks krijgen velen make-upliefhebbers, waaronder ikzelf tot de dag van vandaag, maandelijks, wekelijks en misschien zelfs dagelijks aanvallende opmerkingen te horen over het dragen van make-up. ‘Je draagt te veel make-up’, ‘Je ziet er mooier uit zonder make-up’ en ‘Make-up maakt je nep’. Maar waarom eigenlijk? Ben ik een slechte feminist als ik zeg dat ik liever wel make-up draag dan dat ik mezelf ‘volledig blootgeef’? En is make-up dan alleen bedoeld voor antifeministen?

Make-up shaming

Vele mensen, bedrijven en merken vertellen ons continu hoe we er wel of niet uit zouden moeten zien en wat we wel of niet zouden moeten denken en doen. Ons uiterlijk is hierbij een van de makkelijkste onderwerpen voor zogenaamde ‘grappige’ memes op social media. Er bestaan zelfs ‘onderzoeken’ die beweren dat personen die geen of minder make-up dragen voorgetrokken worden en als ‘beter’ worden gezien. De onderliggende ideeën hierbij zijn enigszins gecompliceerd. Het negatief oordelen over de hoeveelheid make-up die iemand draagt en het gebruik ervan wegzetten als ‘verbergen van onzekerheid’, wordt make-up shaming genoemd. Make-up zou ‘niet natuurlijk’ zijn en deze vrouwen zouden proberen te voldoen aan een standaard van schoonheid. Gender en uiterlijke verzorging hebben een sterke relatie, waarbij het laatste vaak wordt gezien als een weerspiegeling van het eerste. Dit is ook de reden waarom make-up shaming een belangrijk onderdeel is als het gaat over seksualiteit, gender en bepaalde schoonheidsnormen.

Zelf word ik hier ook vaak mee geconfronteerd. Vreemden die ongevraagd negatieve reacties geven op mijn make-up, is voor mij bijna normaal. Ik krijg te horen dat ik er onnatuurlijk uitzie en dat ik me verberg achter een masker, mijn wenkbrauwen zouden niet bestaan na het weghalen van mijn make-up, mijn huid zou er onverzorgd en lelijk uitzien zonder foundation en mijn ogen zouden niet zo mooi kunnen sprankelen zonder mascara. Deze uitspraken en gedachten komen voort uit een misplaatst gevoel, geworteld in de misvatting dat vrouwen in het verleden alleen make-up droegen voor mannelijke aandacht, alsof alleen de mening van mannen ertoe deed – sorry hoor, collectieve eye roll. Hoe kan het dat dit ooit de realiteit was? Ter verduidelijking, tegenwoordig is dit niet hoe het voor de meeste vrouwen in elkaar zit. Wij dragen make-up voor onszelf, niet voor anderen. Omdat we het zelf mooi vonden, het zelf leuk vinden om onze make-up te doen en omdat we het zelf willen dragen.

Feministen in de make-up

Omdat de misvattingen die over het dragen van make-up nog steeds bestaan, is het belangrijk dat feministen ook hierin samen de strijd aangaan. Het belangrijkst hierbij is dat we bezwaar maken tegen de uiterlijke normen die een groot deel van de vrouwen (én mannen!) verplichten, of beter gezegd, dwingen om zich aan bepaalde normen te conformeren. Weg met ‘de perfecte vrouw’ of ‘de perfecte man’. Dat moet je zelf mogen bepalen, met of zonder make-up.

Gelukkig zijn er al veel publieke figuren die hieraan bijdragen. Zo maakte Feminist Killjoys een podcast over het onderwerp, deed make-up artiest Rebecca Le Maitre dit door een petitie te starten, deelde onze Nederlandse beautyvlogger, NikkieTutorials, haar mening in een YouTube-video en sloten meerdere feministen zich aan bij de #Stop Make-up Shaming!-beweging.

Make-up shaming bevoorrecht privileges van ‘natuurlijke schoonheid’ en zorgt er daarom voor dat degenen die make-up dragen zich hierover schuldig gaan voelen, omdat zij op het dragen van make-up vertrouwen om voor de hand liggende onzekerheden te overwinnen. Het verzet tegen make-up shaming benadrukt, dat zowel vrouwen als mannen de vrijheid moeten hebben om te beslissen wat ze met hun gezicht willen doen. Iedereen moet vrij zijn om te kiezen waar we ons goed bij voelen. Make-up is niet zo oppervlakkig zoals een groot aantal mensen helaas nog wel vindt en denkt – en vindt daar iets van te moeten zeggen. Make-up shaming is een probleem, omdat het over iets bepaalt dat eigenlijk een volledige persoonlijke keuze hoort te zijn. Het dragen van make-up hoort een volledige persoonlijke keuze te zijn. Helaas is dat nog niet altijd zo en dat is jammer. Dus een tip voor de make-uphaters, stop met haten en begin de keuzes van anderen te respecteren!

Steun LOVER!
LOVER draait uitsluitend op vrijwilligers en donaties. Wil je dat Nederlands oudste feministische tijdschrift blijft bestaan? Help ons door een (eenmalige) donatie. Elke euro is welkom en wordt gewaardeerd. Meer informatie vind je hier.