“Er zijn voor mij belangrijkere dingen”

Weerstand in Holland’s Next Topmodel

Holland’s Next Topmodel is zowel een jongerenprogramma op RTL5 als één grote reclamespot voor make-up spullen. Dat zou niemand mogen verbazen, maar is daarom niet minder serieus te nemen. Een groep meiden nemen het week na week tegen elkaar op tot één van hen ‘topmodel’ wordt. Onzin natuurlijk – waarschijnlijk beginnen ze onderaan de ladder en na hun 25e zijn ze uitgerangeerd. Een unieke kans? Er zijn genoeg topmodellen op deze wereld die niet aan een tv-wedstrijd hebben meegedaan, dus dat valt wel mee.

Toch kijk ik er elke week naar. Ik kom thuis van werk, zet de tv aan en kijk. Het is boeiend om zo’n groep jonge meiden te zien – hoe ze met elkaar bezig zijn, maar ook hoe ze met zichzelf bezig zijn. Het is soms even vertederend als schokkend, even herkenbaar als vervreemdend. Als feminist zit ik soms in shock-toestand op de bank wanneer het jury-oordeel valt. ‘Je bent in weze gewoon een klerenhanger’, werd er eens gezegd. Maar ja, zo werkt het wel in de mode-wereld. Hoe ver zou zoiets doorwerken buiten de mode-wereld? Er moest ook al eens een meisje ten overstaande van de jury – waarvan één jurylid zelf erg dik is – voordoen wat voor oefeningen ze deed om gewicht kwijt te raken. Wat Holland’s Next Topmodel doet is gewoonweg bevestigen wat (jonge) vrouwen al weten: uiterlijk en gewicht zijn hartstikke belangrijk als je ‘aan de top’ wil komen.

Maar dat is niet het enige: naast het uiterlijk en gewicht is het ook belangrijk om met kritiek om te gaan. In praktijk komt dat erop neer dat de kandidaten alles moeten slikken wat ze voor zich krijgen geworpen. Wat echter soms voorkomt - vaker bij de Nederlandse versie dan bij de Amerikaanse versie van Tyra Banks overigens – is dat jonge meiden geen genoegen nemen met het oordeel van de jury. Gisteravond waren er zelfs twee dames die een grote bek (terug) gaven.

Eerst was er Thirza die haar zwarte lippenstift moest afdoen. ‘Ik vind het gewoon mooi’ was geen goede reden, want je moet er representatief uitzien als model. Wat een onzin, zou je denken. Al eerder in de aflevering was te zien hoe een fotograaf commentaar had op Thirza’s tatoeage boven haar borst. Terwijl ze daar stond in haar jurk die deed denken aan de Gouden Eeuw, zei de fotograaf iets als ‘ja, het is zo helemaal niet realistisch’. Alsof mode-fotografie over realisme gaat. Tijdens het jury-oordeel haalde ze mokkend de zwarte lippenstift van haar mond, tegensputterend. De jury was keihard – je hebt je mond te houden en mee te werken als model. Eigen mening? Ben je nou helemaal betoeterd!

Ook Jildis kreeg ervan langs. Na een afterparty van een modeshow besloot ze om te stappen met wat andere kandidaten. Drinken, dansen, flirten met leuke jongens. Volgens de jury had ze teveel gedronken. Jildis vond van niet, want ze had een gewoon een leuke avond gehad.

Tijdens het uitdelen van de foto’s  - waarmee bekend wordt gemaakt wie door is naar de volgende ronde – gebeurde het; Jildis accepteerde haar foto niet. Wat? Ja, Jildis vond dat de jury haar onjuist had beoordeeld. En toen zei ze de magische woorden die nog nooit eerder in de wedstrijd waren gezegd:  “Er zijn voor mij belangrijkere dingen dan modellenwerk.”

Rechtop zat ik op de bank met een enorme glimlach. Hier was een jonge meid die het durfde om niet alleen tegengas te geven, maar tegelijkertijd had ze het lef om ‘nee’ te zeggen. Wellicht zijn er nog andere redenen – misschien is ze ook wel bang om wat haar vrienden en familie zullen zeggen als ze haar dronken op tv zien – maar belangrijker is dat Jildis de grote ‘meisjesdroom’ die Daphne Deckers en haar vrienden steeds maar voorschotelen, voorstelt als inferieur. Jildis beseft halverwege de wedstrijd dat ze het er niet voor over heeft om voor een betaalde baan haar eigen plezier op te geven. Dan maar geen perfect poppetje, dan maar geen mooie kleren, dan maar geen jet-set. ‘Andere dingen zijn voor mij belangrijker kom ik nu achter.’ Jildis studeert bijvoorbeeld nog. Daphne Deckers was helemaal flabbergasted; dat een meisje dáár achter komt tijdens een wedstrijd! Het is toch ongehoord! Daphne raakte er helemaal in de war van. Jildis vertrok.

Thirza werd naar huis gestuurd. Een topmodel dient altijd mee te werken en anders moet ze maar wat anders doen. Ik hoop dat Thirza en Jildis een fantastische carrière gaan opbouwen als docente, advocate, middenstander, hotelmanager of wat dan ook. Ik hoop dat ze vaker een verbale middelvinger durven op te steken. Ik hoop dat veel meiden samen met Thirza en Jildis hebben gekeken gisteravond en dachten: fuck you Daphne, fuck you jury, fuck you all. Wij van LOVER wensen ze allemaal heel veel succes!

Hier kun je de aflevering van 26 september nog eens terugkijken.