De feministische revolutie van Rojava

Voor een keer doen we iets dat zich in een internet-schemergebied bevindt: een open link naar een artikel achter een betaalmuur. Maar de reportage van Rob Vreeken over Rojava, het feministische Utopia, vinden we té belangrijk. Ook mensen die geen abonnee van de Volkskrant zijn, zouden er kennis van moeten kunnen nemen. Want als de mensheid nog een toekomst is beschoren, wordt hij daar in Koerdisch Noordoost-Syrië gemaakt.

We hebben eerder over Rojava bericht, in Alternatieven voor de kapitalistische natiestaat, naar aanleiding van de YJP, het Koerdische vrouwenleger dat met zoveel succes tegen Daesh strijdt (want IS zeggen we niet meer hier bij LOVER, wegens niet meegaan met de framing van de tegenstander). We schreven: ‘In de regio Rojava leggen de Democratische Unie Partij (PYD) en de Koerdische Nationale Raad (KNC) momenteel de grondslagen voor een Occupy-vriendelijke anarchistisch-feministische maatschappij, die de natiestaat voorbij gaat in ruil voor een hoger ontwikkeld systeem dat de naam Democratisch Confederalisme draagt.’ Dit Democratische Confederalisme rust op twee pijlers: ecologie en feminisme. We vroegen ons toen af waarom er zo weinig aandacht voor Rojava was in de westerse media.

Dat tij is nu gelukkig gekeerd. Rob Vreeken bezocht Rojava met een internationale delegatie van 25 activisten, politici, kunstenaars, filmers, schrijvers en journalisten. ‘Voor de goede orde: alles wat nu volgt is waar. Sterker, ik heb het met eigen ogen gezien. (Het lijkt me goed dat nadrukkelijk te zeggen, want het verhaal is bijna te krankzinnig om te geloven),’ zo benadrukt hij in zijn opening. ‘In het hart van ‘s werelds gevaarlijkste oorlogsgebied, te midden van chaos en barbarij, omringd door de hoofdafsnijders van Islamitische Staat, is een soort Utopia aan het ontstaan. De nieuwe samenleving-in-wording lijkt het volmaakte tegendeel van wat we in deze regio vol dictaturen, vrouwenonderdrukking en politieke islam gewend zijn. De bestuursvorm is een half-anarchistisch model van democratie van onderop. Ecologie, secularisme, multiculturele tolerantie en vooral een tot in de haarvaten van de samenleving doorgevoerd feminisme vormen de kernwaarden van de “Revolutie van Rojava”.’

‘Alle hoge posten worden in duobaan vervuld door een man en een vrouw, gekozen lichamen kennen een quotum van 40 procent vrouwen. Jong en oud krijgen de filosofie ingeprent van jineologie, de leer van gelijke rechten van man en vrouw (“jin”, in het Koerdisch). Feminisme en radicale basisdemocratie onder de giftige rook van het kalifaat! Ik verzin dit niet’, zegt Vreeken. Het lijkt ook bijna te mooi om waar te zijn. En natuurlijk is lang niet alles perfect. Zeer zeker niet. Wat bijvoorbeeld argwaan wekt, is de rol die PKK-leider Abdullah Öcalan in het Rojavaanse leven speelt. En de Revolutie van Rojava is jong, nog maar twee prille jaren oud (bij LOVER realiseerden we ons niet dat we zo dicht op het ontstaan ervan berichtten), en mensen zijn mensen, feilbaar van aard, zeker met macht in hun handen, want macht corrumpeert nu eenmaal.

Maar wat verfrissend is aan Rojava (en wat we werkelijk in geen enkel ander gevestigd politiek systeem meer tegenkomen) is de zelfreflectie die het jonge bestuur betracht. ‘Wijs ons alsjeblieft op onze fouten,’ zeggen de vertegenwoordigers telkens weer tegen de delegatie. Met Rojava, een feministisch Utopia in het Midden-Oosten schreef Rob Vreeken een kritische, diepgaande verkenning van een gebied dat op dit moment misschien wel onze beste hoop is op een toekomst voor onze soort, en dat te belangrijk is om niét met zoveel mogelijk mensen te delen.  

Disclaimer: bij de totstandkoming van deze LOVER-post zijn geen andere bronnen gebruikt dan welke via het internet gevonden kunnen worden. De open link naar de reportage van Rob Vreeken is volledig te danken aan de Google-vaardigheden van een van onze redacteuren.