De rol van feminisme in de politiek

Beeld door Jaantje Anna1

Feminisme en politiek, onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is niet voor niks dat feministen uit de tweede feministische golf benadrukten: ‘het persoonlijke is politiek’. Maar wat betekent deze slogan precies en welke rol hebben feministische bewegingen uit de vorige eeuw gehad op het politieke landschap?

*Dit artikel is de eerste in een reeks van drie over feminisme en de politiek in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november 2023. 

De eerste feministische golf, die plaatsvond aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw, streed voor fundamentele rechten zoals het vrouwenkiesrecht. In 1919 kregen Nederlandse vrouwen het recht om te stemmen en gekozen te worden, na jaren van strijd en activisme door suffragettes en andere voorvechters van vrouwenrechten. Dit historische moment markeerde een keerpunt in de emancipatie van vrouwen en opende de deuren naar politieke participatie. Sindsdien hebben vrouwen in Nederland een essentiële rol gespeeld in het vormgeven van het politieke landschap en het bevorderen van gelijkheid in alle lagen van de samenleving.

Het is niet voor niks dat feministen uit de tweede feministische golf, die in de jaren ‘60 en ‘70 bloeide, benadrukten: ‘het persoonlijke is politiek’. Deze slogan benadrukt dat persoonlijke ervaringen en problemen, zoals huiselijk geweld, seksuele intimidatie en de verdeling van huishoudelijk werk, geen individuele kwesties zijn, maar symptonen van diepgewortelde maatschappelijke ongelijkheid en patriarchale structuren. Door deze persoonlijke ervaringen als politieke kwesties te erkennen, mobiliseerden feministen zich om beleid te veranderen en te strijden voor gendergelijkheid op breder maatschappelijk niveau.

Waarom is diversiteit zo belangrijk in de politiek?

Feminisme in de politiek draait om meer dan een evenredige hoeveelheid vrouwelijke politici, maar representatie is van cruciaal belang. Niet alleen zijn vrouwen nog altijd ondergerepresenteerd, maar ook andere gemarginaliseerde groepen, zoals mensen van kleur, mensen met een beperking en trans en non-binaire personen, zijn niet (voldoende) gerepresenteerd.

Diversiteit is een verrijking voor de politiek. Het gaat niet alleen om het gevoel van vertegenwoordiging en herkenning, maar ook om de rijkdom aan perspectieven die het met zich meebrengt. Diversiteit draagt niet alleen bij aan kwalitatief beter beleid en besluitvorming, maar opent ook de deuren voor andere onderwerpen die anders misschien over het hoofd worden gezien.  

Een blik op de aanstaande verkiezingen 

Genderongelijkheid in Nederland is helaas nog steeds actueel. Denk aan de loonkloof, zwangerschapsdiscriminatie, het lage aandeel vrouwen in de top van bedrijven en de oneerlijke verdeling van zorgtaken. De politiek is de uitgelezen plek om hier een verschil in te maken. Aan de hand van onder andere moties en wetsvoorstellen kan de Tweede Kamer heel concreet stappen zetten om gelijkheid te bevorderen. 

Daarom is het van belang om met een feministische blik naar de aankomende verkiezingen te kijken. Welke feministische onderwerpen zou jij hoger op de politieke agenda willen zien? Welke partijen vertegenwoordigen jouw feministische waarden? En welke politica zijn uitgesproken feminist en zetten zich ook na de verkiezingen in voor thema’s zoals geweld achter de voordeur en recht op abortus? De volgende twee artikelen in deze reeks bieden hulp bij het beantwoorden van deze vragen.  

Steun LOVER!

LOVER draait uitsluitend op vrijwilligers en donaties. Wil je dat Nederlands oudste feministische tijdschrift blijft bestaan? Help ons door een (eenmalige) donatie. Elke euro is welkom en wordt gewaardeerd. Meer informatie vind je hier.

Meer LOVER? Volg ons op Twitter, Instagram, LinkedIn en Facebook.