GAYFACE

Hoe leuk is de parodie van James Franco en Seth Rogen op Kanye West's Bound 2 video eigenlijk? Heel leuk natuurlijk. Twee grappige, blanke, heteroseksuele mannen op een motorfiets die met elkaar de liefde bedrijven. Hilarisch.

Jaime Donata is schrijver, dichter en essayist met Nederlands-Antilliaanse wortels. Als redacteur was hij verbonden aan het Algemeen Nijmeegs Studentenblad (hoofdredacteur), Propria Cures en Vox. Verder publiceerde hij in onder andere Bunker Hill, Carp, Vara TV Magazine, GongVox en De Groene Amsterdammer. In 2006 won hij de Kwakoe Literatuurprijs met het kortverhaal Reno en ontving hij het Juweel van de Provincie Gelderland voor het sonnet De zee blijft de zee. Onder het pseudoniem Constantinou Lefebouropoulos publiceerde hij de autobiografie Alleen op Kyrguélen, die in 2005 werd bekroond met de Godfried Bomansprijs. Speciaal voor LOVER nam Jaime Bound 3 onder de loep: de parodie van de acteurs James Franco en Seth Rogen op de muziekvideo Bound 2 van Kanye West en Kim Kardashian.

Met veel plezier keek ik de afgelopen week naar de nieuwe clip van Kanye West en Kim Kardashian. 

Muzikaal gewaagd, visueel uitdagend. Niet zozeer door het 'topless' optreden van Kim (tieten zonder tepels?), maar door de perfect en consequent doorgevoerde kitsch met wilde paarden- en Rocky Mountains-behang. Esthetisch prikkelend, zonder de moddervette knipoog waarmee camp zo vaak gepaard schijnt te moeten gaan opdat wij als kijker maar goed begrijpen dat de makers 'boven de materie staan'.

Met bijna evenveel plezier keek ik deze week naar Bound 3, de parodie op Bound 2 van James Franco en Seth Rogen.

Grappig, goed en consequent uitgevoerd. Twee overduidelijke hetero-mannen die zonder enige gene doen alsof ze homo zijn. En dat zelf natuurlijk echt supercool en hilarisch vinden. Want je maakt zo'n grap natuurlijk vooral omdat je het zelf ontzettend gaaf vindt. En dat begrijp ik goed. Ik vond het zelf ook supercool en superhilarisch. En goed ook. In Iran, Afghanistan, of Saoedi-Arabië zijn dit soort beelden genoeg om gestenigd, onthoofd of opgehangen te worden. Hier kunnen we er smakelijk om lachen – en dat is geweldig. Zo ver zijn we in het vrije Westen. 

Maar terwijl ik mezelf zo ongelofelijk cool en 'liberal' zat te vinden en het filmpje grinnikend aan het doorsturen was aan mijn even progressieve vrienden, begon ik er over na te denken waarom het eigenlijk zo ontzettend tof was om een dergelijke parodie te maken in een land als Amerika – een land waarin het grootste deel van de inwoners nog steeds van mening is dat homoseksualiteit 'weird' en 'gross' is. En hoewel mijn meest impulsieve antwoord was dat het in zo'n land juist extra stoer en tof was van Franco en Rogen om dit dan toch zomaar te doen, voelde ik intuïtief aan dat deze analyse ergens niet klopte. Dat het eigenlijk helemaal niet zo heel cool en stoer was wat ze deden. Of dat er tenminste ook een niet-stoere kant aan zat, aan deze grappige gay-parodie op Kanye West.

Omdat ik er niet meteen een vinger op kon leggen wat er precies schortte aan de video van Franco en Rogen bekeek ik Bound 3 nog een keer. Pas na de derde keer kijken begon het gevoel te dagen waarom de clip misschien helemaal niet zo ongelofelijk tof was als ik in eerste instantie dacht. Ik zag twee coole, heteroseksuele dudes - de highschool doemde als vanzelf op in het plaatje - een hunk en een grappenmaker, die op een vrije middag bedenken hoe hilarisch het zou zijn om een gay-video van zichzelf op te nemen. Juist omdat het zo ontzettend lollig is: twee coole gozers, waarvan echt iedereen weet dat ze NIET gay zijn, die eventjes doen alsof ze het wel zijn.

Het zal bij Franco en Rogen allemaal begonnen zijn met een gesprek over West' buitenissige video en een fantasie over een welverdiende 'over the top'-reactie daarop – niet als statement over positie van homo's in grote delen van Amerika. En dat hoeft ook niet. Satire hoeft helemaal niet politiek emancipatoir te zijn. Maar wat er hier in Bound 3 feitelijk gebeurd is het tegenovergestelde. Franco en Rogen spelen in op de 'awkward attitude' rondom homoseksualiteit om de parodie op Kanye en Kim op de motorfiets nog ‘extremer’ te maken. In Bound 3 heeft homoseksualiteit – of tenminste de suggestie daarvan – de directe functie om een tamelijk buitenissige clip, nog een tandje buitenissiger te maken. En grappiger. Grappiger dan wanneer een man en een vrouw een parodie zouden maken op Kanye’s clip. Grappiger ook dan wanneer twee echte homo's precies dezelfde parodie zouden maken. Want inderdaad, er is in Amerika weinig meer 'over the top' dan twee heteroseksuele mannen die doen alsof ze homo zijn. Behalve dan misschien twee mannen die daadwerkelijk homoseksueel zijn. Maar dan zou het niet meer 'hilarisch' zijn. Een parodie zo expliciet als Bound 3, met twee echt homoseksuele acteurs, zal niet zo snel worden gemaakt in Amerika. Al was het maar omdat ze niet of nauwelijks bestaan, bekende Amerikaans acteurs die er openlijk voor uitkomen dat ze homo zijn.

Bound 3 van Franco en Rogen, het is natuurlijk allemaal onschuldig en vooruitstrevend bedoeld - en zeker, grappig is het ook - maar zitten we eigenlijk niet gewoon te kijken naar een hetero/homo-variatie op Blackface?