Gender in de klas

Omdat meisjes anders zijn. En jongens ook.

Afgelopen week lanceerde het Belgische instituuut RoSa (bibliotheek, documentatiecentrum en archief voor gelijke kansen, feminisme en vrouwenstudies) een nieuwe website: gender in de klas. Daarmee wil zij onderwijzend personeel stimuleren tot het vergroten van ‘genderbewustzijn’ bij zichzelf en de leerlingen. Een lofwaardig initiatief temidden van alle geroep over feminisering van het onderwijs en een teruggrijpen op ‘natuurlijke’ mannelijke waarden en eigenschappen.

"Genderstereotypen spelen onbewust nog een grotere rol dan je zou denken. Ze beperken de mogelijkheden en verwachtingen van jongens en meisjes. Deze site wil leerkrachten hiervan bewustmaken en praktische tips geven om mee aan de slag te gaan. Dit betekent niet dat de verschillen tussen jongens en meisjes genegeerd moeten worden, noch dat de rollen omgedraaid moeten worden (hier schieten wij even in de verdediging, want wij horen u al komen).
Gender in de klas is er voor wie genderbewust wil lesgeven en leerlingen genderbewustzijn wil bijbrengen. Omdat jongens anders zijn. En meisjes ook.
Gender in de klas is een praktische site voor leerkrachten en al wie met onderwijs bezig is."

Zo prijst RoSa de nieuwe site aan. Al bladerend in het schoolschrift (zo ziet de site eruit) raak je als bezoeker onder de indruk van de veelheid aan informatie en materiaal voor verdere verdieping. De nadruk ligt in de eerste plaats op het bewust maken van leerkrachten van hun eigen manier van omgaan met verwachtingen op grond van gender. Door dat bewustzijn moet dan vervolgens de mogelijkheid ontstaan om zich minder te laten leiden door stereotype verwachtingen. Voorbeeld: in de praktijk krijgen meisjes vaak eerder oplossingen aangereikt, terwijl jongens meer ruimte krijgen om zelf tot oplossingen te komen. Dat moet anders kunnen.

Praktische tips en lesmateriaal zijn er in overvloed, gerangschikt naar leeftijd. Vooral op de middelbare school biedt elk vak mogelijkheden om vragen rond gender onder de aandacht te brengen. Het na te streven ideaal wordt telkens voorgesteld als ruimte geven aan ieders eigenheid. Want: diversiteit is rijkdom.

Toch gaat het er meestal over dat meisjes zouden moeten worden gestimuleerd om traditioneel vrouwelijke rolpatronen te verlaten, veel minder vaak andersom. In het centrale deel van de site wordt terecht gesteld dat onderlinge verschillen tussen meisjes en jongens vaak groter zijn dan tussen de genders op zich. Maar verder blijven de stereotypen die men gerelativeerd wil zien toch heel sterk aanwezig als een soort uitgangspunt. Wat ik wel heb gemist (of heb ik niet goed genoeg gezocht?) is aandacht voor hoe genderstereotypen de vorming van een seksuele identiteit beïnvloeden en welke rol die spelen bij de stigmatisering van homoseksualiteit onder jongeren.

Maar ik ga er vanuit dat een site als deze, net zoals de verwachtingen omtrent onze genderrollen, voortdurend zal worden ‘veranderd, verfijnd en bijgeschaafd’.

Breng zelf een bezoek aan Gender in de klas.

Het plaatje hierboven kun je als poster bestellen of downloaden op de site van CrimethInc.