Het Corona-virus: wie vangen de zwaarste klappen op?

Corona-4912807 960 720

Nu ook wij moeten geloven aan ingrijpende maatregelen tegen het Corona-virus (Covid-2019), toont zich onze menselijke aard. Gisteren waren er berichten en beelden van hamsterende Nederlanders. Overwegend gezonde, vrolijke mannen en vrouwen die de schappen wc-papier plunderden, zodat zij te allen tijde de bips kunnen poetsen. Tegelijk waren er de afgelopen weken ook beelden uit  overvolle vluchtelingenkampen op Lesbos en aan de Turks-Syrische grens.  Mannen en vrouwen die al blij zijn als zij de dag enigszins (ongeschonden) doorkomen. Pauline Cornelissen merkte het vanmorgen terecht op in haar column in de Volkskrant (Volkskrant, 14 maart): “Je kunt alleen maar hopen dat de gedachten van deze ‘hamsters’ even uitgaan naar mensen in echte nood”. Bij ons riep het de vraag op wat het virus betekent voor verschillende groepen in de samenleving en wie het hardst geraakt worden.

Onderaan de corona-ladder
Met China en Italië als voorlopers in het corona-leed tonen zich hier de maatschappelijke effecten van de uitbraak het eerst. Migranten en laaggeschoolden lopen een groot risico op het verlies van werk en daarmee sociale zekerheid. Zo zijn er in Hong Kong 400.000 domestic workers werkzaam als bijvoorbeeld schoonmaakhulp en nanny. Voor veel van deze (overwegend) vrouwen, afkomstig uit de Filipijnen en Indonesië, geldt: een dag niet gewerkt, een dag niet betaald. Een andere kwetsbare groep zijn ouderen met een beperkt netwerk. Nu iedereen druk is zijn eigen hachje te redden, dreigen toch al eenzame ouderen vergeten te worden.

Vrouwen aan de frontlinie
Wat de uitbraak van Corona ook zichtbaar maakt, is dat vrouwen vaak aan de frontlinies staan. Heel duidelijk in de gezondheidszorg: met 70% vrouwen aan de ziekenhuisbedden. Maar ook thuis: bij het ziek zijn/ thuisblijven van kinderen nemen vrouwen tien keer vaker dan mannen de zorg op zich. Daarnaast laten Italië en China zien dat vrouwen ook letterlijk meer klappen moeten incasseren. De quarantaine waarin veel families de afgelopen tijd leefden, heeft helaas geleid tot een toename in meldingen van huiselijk geweld tegen vrouwen.

Nederland, La La Land?
Hoewel we soms geneigd zijn om naar Nederland te kijken door een roze bril, zijn ook hier ouderen eenzaam, mensen slecht betaald en staan vrouwen aan de frontlinie. Huiselijk geweld komt in Nederland veel voor: 5.5% procent van de volwassenen zegt de afgelopen vijf jaar minstens één keer slachtoffer te zijn geweest van huiselijk geweld (NJI, 2020). Kortom, ons lieve landje is geen La La Land en het Corona-virus zal ook hier bepaalde groepen harder raken. Laten we daarom extra omzien naar vrouwen in de zorg, vrouwen die alleenstaand moeder zijn, mensen in zwakkere sociale posities en eenzame ouderen. Misschien stichtelijke woorden, maar ze gelden altijd en in deze tijd van crisis eens te meer!