Margaret Thatcher: Voorbeeld voor vrouwen of niet?

Thatcher en Feminisme

Myrthe Derksen • 10 apr 2013

Gisterenochtend is Margaret Thatcher op 87-jarige leeftijd overleden. Zij was van 1979 tot 1990 premier van Groot-Brittannië, en daarmee de langst regerende Prime Minister van de twintigste eeuw. Bovendien was ze de eerste en tot op heden enige vrouw die in deze positie verkozen is.

Voor een vrouw afkomstig uit een lagere sociale klasse was dit toen – en is dit eigenlijk nog steeds – een enorme prestatie. Thatcher heeft tijdens haar regeringsperiode de Britse politiek en maatschappij voorgoed veranderd. Zij zou het land uit de problemen helpen, en iets doen aan de toenmalige torenhoge werkeloosheid, inflatie en stakende vakbonden. Thatcher besloot daarnaast ook om de Argentijnse Falklandeilanden te heroveren en verschillende Britse staatsbedrijven te privatiseren. De levens van veel mensen uit onder andere de arbeidersklasse heeft ze blijvend veranderd door haar vele beslissingen die vooral gunstig waren voor het vermogende deel van de Britse samenleving.

Met trots droeg ze de naam die de Sovjet-Unie haar had gegeven: The Iron Lady. Ze was deze titel waard, door haar consequente weigering om compromissen te sluiten en door steeds achter haar beleid te blijven staan. Ze was zeker geen diplomate, maar was eerder recht voor zijn raap en zei precies wat ze dacht. Thatchers manier van politiek voeren was dezelfde als die van vele patriarchale macho’s voor haar: het was bij haar winnen of verliezen, zelfs tot oorlog aan toe.

Ondanks haar ogenschijnlijke voorbeeldfunctie als vrouwelijke politica was Margaret Thatcher niet solidair met de vrouwenbeweging en noemde ze het feminisme zelfs ooit een ‘gif’. Zij was niet geïnteresseerd in gelijkheid en emancipatie. Laura Sandys, een conservatief Brits parlementslid, noemde haar onlangs niet voor niets een ‘matriarch, maar geen feministisch icoon’. [1]

Wellicht was Thatcher veel te veel een product van het patriarchale Britse politieke systeem om een feministische inspiratiebron te zijn voor vrouwen. Aan de andere kant heeft Thatcher toch ook een grote prestatie geleverd door premier te worden en heeft ze laten zien dat vrouwen ook met ijzeren hand kunnen regeren. Maar moeten we haar bewonderen om haar persoonlijke successen in een tijd dat de Britse politiek nog louter uit mannen van goede komaf bestond? Of was ze een te grote volgelinge van het patriarchale systeem om een voorbeeld voor vrouwen te zijn?

Met deze vragen wil de LOVER-redactie alvast de discussie over Thatchers dubbelzinnige verhouding met het feminisme openen. Later volgt nog een langer artikel waarin we zullen ingaan op enkele feministische kritieken op Thatcher.

_______________________________________________________________________________

Foto cc Corey Seeman

[1]http://www.guardian.co.uk/politics/the-womens-blog-with-jane-martinson/2012/jan/05/margaret-thatcher-feminist-icon