Studenteninitiatief herschrijft de mannencanon

Interview met de oprichtsters van Women on the Timeline

Anouk Wolkotte en Charlotte Hermanns - beeld door Marlijn Metzlar

Geschiedenisboeken staan nog steeds bol van mannen en ook in ons collectief geheugen zijn vrouwen vaak ver te zoeken. Daar moet verandering in komen, vinden studenten Anouk Wolkotte (21) en Charlotte Hermanns (22). Samen startten zij begin dit jaar het initiatief Women on the Timeline. Via Facebook en Instagram deelt het platform artikelen en korte bio’s van bekende en minder bekende vrouwen uit de geschiedenis.

De twee Nijmeegse studenten kwamen op het idee toen ze voor een minor een maatschappelijk project moesten bedenken naar aanleiding van hun scriptie-onderwerpen. Hermanns schreef haar scriptie over Hidden Figures (2016), een film over Katherine Johnson, Dorothy Vaughan en Mary Jackson. De drie vrouwen van Afro-Amerikaanse afkomst deden belangrijk werk bij NASA, maar hun verhaal bleef lang onverteld. Wolkotte en Hermanns raakten geïnteresseerd in deze onvertelde verhalen. Voor hun minor kozen ze uiteindelijk een ander maatschappelijk project, maar het idee bleef. Een dag na het college kreeg Hermanns een berichtje van Wolkotte met de vraag of ze ervoor in was samen een project op te zetten: Women on the Timeline was geboren. Tegenwoordig vult het platform enkele honderden tijdlijnen met informatieve artikelen over vrouwen. Bovendien is er een maandelijkse column en zijn er plannen om ‘ervaringsverhalen’ van vrouwen uit bijvoorbeeld het zakenleven ook een plek te geven. Hoog tijd om meer te weten te komen over dit jonge initiatief.

Waarom was het voor jullie zo belangrijk om dit project op te zetten?
Hermanns: “We zijn erachter gekomen dat vrouwen nog heel erg missen in de geschiedenis en ook in ons collectief geheugen. Terwijl ze eigenlijk een grote impact hebben gehad! We vinden het belangrijk dat die impact zichtbaar wordt en dat we meisjes en vrouwen voorbeelden laten zien. Voorbeelden die er wel zijn, maar die je vaak niet ziet, bijvoorbeeld in de exacte wetenschap.”

En hoe kies je dan welke vrouwen er op jullie tijdlijn komen?
Wolkotte: “We hebben een lijst en die is een samenkomst van veel googelen en boeken lezen. Maar die lijst is ook een open plek. Iedereen die voor ons schrijft, kan er namen aan toevoegen. Het is Charlotte en mij opgevallen dat we heel erg bepaald worden door onze omgeving en afkomst. Daardoor is het voor ons lastig om bijvoorbeeld een Afrikaanse vrouw te vinden uit de zakenwereld of techniek. Die kennen wij niet, dus die gaan we op internet ook niet zo snel vinden. Hoe meer andere invalshoeken we krijgen, hoe breder de tijdlijn wordt.”

Dus jullie gaan ook actief op zoek naar die andere invalshoeken?
Wolkotte: “Ja, dat wel. Die tijdlijn moet wel divers blijven qua disciplines. Als wij zoiets hebben van: we willen nu een sporter want die hebben we nog niet, dan gaan we op zoek naar een sporter.”

Zo’n initiatief als dat van jullie wordt al snel als iets feministisch gezien. Is het voor jullie belangrijk dat de vrouwen die jullie uitlichten, feminist zijn?
Hermanns: “Ik denk dat dat niet zoveel uitmaakt. Het gaat erom dat de vrouwen een impact hadden op onze geschiedenis of samenleving. Dat er in hun leven iets was wat de maatschappij gevormd heeft.”
Wolkotte: “We zoeken er niet specifiek naar, maar als we iemand behandelen die feminist is, proberen we dat heel objectief weer te geven en niks te propageren. We willen iets aandragen waar mensen zelf een mening over kunnen vormen, een soort database van feitjes en interessante dingen.”

En hoe zit het met het label ‘women’?
Hermanns: “We willen inclusief zijn. Daarom gebruikten we eerst ‘womxn’ in promotietekstjes, tot we erachter kwamen dat dat juist geen inclusieve term is. Onze naam is soms een probleem. Bijvoorbeeld als we een non-binair persoon zouden uitlichten, terwijl we ‘women’ in onze naam hebben. We zijn aan het uitvogelen hoe we hier het best mee om kunnen gaan. We willen namelijk een podium zijn voor mensen die affected by misogyny zijn.

Jullie zijn nu een paar maanden bezig. Hebben jullie het idee dat het goed gaat?
Wolkotte: “Beter dan we van tevoren gedacht hadden, dat wel.”

Dat klinkt niet heel enthousiast.
Wolkotte: “Toen we begonnen, hadden we niet zoveel verwachtingen. Maar toen ging het de eerste paar weken zo hard dat onze verwachtingen steeds groter werden. We zijn nooit tevreden en zoeken elke keer weer een manier om het platform nog verder te krijgen.”
Hermanns: “Op Internationale Vrouwendag hebben we veel shoutouts en positieve feedback gekregen. We waren daarnaast ook uitgenodigd om een insta story voor de universiteit te plaatsen en mochten een praatje houden op een evenement van Radboud Gender & Diversity Studies. Het was heel fijn om zoveel positieve reacties te krijgen en zien dat er belangstelling is voor dit project. Dat geeft heel veel motivatie om door te gaan.”

Kunnen jullie al iets zeggen over wat er op de planning staat?
Wolkotte: “Het is ons doel om een platform te worden voor middelbare scholieren die meer willen weten over vrouwen die niet in hun geschiedenisboeken staan. Daarover hebben we ook contact met Agnes Cremers van educatieplatform F-site en het boek De geschiedenisles die je nooit hebt gehad [geschreven met Mark Bergsma, red.]. Daarnaast gaan we een samenwerking aan met Raffia [een feministisch tijdschrift verbonden aan de Radboud Universiteit, red]. Er komt straks een Women on the Timeline-tabblad op hun website waar onze artikelen dan staan.”

Tof! Maar jullie blijven ook wel letterlijk aanwezig op de timelines toch?
Hermanns: “Ja, zeker op Instagram. Dat is een heel toegankelijk medium. Je kunt gewoon een beetje scrollen en misschien lees je dan een van onze tekstjes. Wie weet zie je een naam, ben je geïnteresseerd en google je het even. Dat is ook al goed. Je hoeft niet per se ons hele artikel te lezen. Überhaupt aandacht vragen voor deze vrouwen is heel erg belangrijk.”

Over Instagram gesproken: bij jullie artikelen zijn vaak ook illustraties te vinden. Hoe kwamen jullie op dat idee?
Wolkotte: “We vinden het leuk om een plek te bieden aan mensen die hun tekeningen graag aan meer mensen willen laten zien. Daarom hebben we nu vaak een dubbele post met zowel een foto als een illustratie. Daarnaast zit er ook wel een praktische reden achter. We behandelen bijvoorbeeld ook mensen uit de Oudheid en daar zijn natuurlijk geen foto’s van te vinden.”

Zoeken jullie nog mensen om te schrijven of te illustreren?
Hermanns en Wolkotte: “Altijd!”

En zijn er dan ook mannen welkom?
Hermanns: “We zouden het juist leuk vinden als er meer mannen aan het project meewerken. Het is niet zo dat alleen vrouwen mee mogen doen omdat het een project over vrouwen is. Iedereen zou over vrouwen moeten leren! Maar volgens mij heeft iemand wel eens tegen ons gezegd dat die niet wist dat er ook mannen mee mogen doen.”
Wolkotte: “Dat is zo’n vooroordeel!”
Hermanns: “Ja, en er staat nergens dat wij alleen vrouwelijke schrijvers willen hebben. Het project is open voor iedereen die geïnteresseerd is.”

Je vindt Women on the Timeline op Facebook en op Instagram.

Steun LOVER!
Vond je dit een goed artikel? Wil je dat Nederlands oudste feministische tijdschrift blijft bestaan? Laat je waardering blijken door een (eenmalige) donatie en help ons. LOVER draait uitsluitend op vrijwilligers en donaties. Elke euro is welkom en wordt gewaardeerd. Meer informatie vind je hier.