SWAN day - 26 maart 2011
steun vrouwelijke kunstenaars, nu!
Naast de Internationale Vrouwendag zijn er ongetwijfeld nog een heleboel meer dagen geclaimd voor een speciaal gender-doel. In de Verenigde Staten is 26 maart uitgeroepen tot Support Women Artists Now-day. De initiatiefnemers roepen iedereen op om eens na te denken over hoe de wereld eruit zou zien als er meer aandacht was voor de kunst en zienswijze van vrouwen. Een nobel streven.
Film is een medium dat veel mensen kan bereiken en dus potentieel grote groepen een ander perspectief kan aanreiken. Vrouwen zijn en waren actief in de kleinere circuits met lage (of geen) budgetten, maar in hoeverre stromen zij door naar een groter publiek? In Europa lijkt het op het eerste gezicht wel aardig te gaan, maar één blik op de winnaars van de Palme d'Or , een zeer prestigieuze filmprijs van het festival in Cannes, en de moed zakt je in de schoenen.
In De VS is onderzoek gedaan naar de situatie aldaar en een van de meest in het oog springende onderzoeken op dit gebied is van het Centre for the Study of Women in Television & Film. Zij kijken elk jaar naar het aantal vrouwen op de set van Amerikaanse films. Dan hebbenwe het niet over de actrices, maar over de mensen achter de schermen: de regisseur, scriptschrijver, cameravrouw (en dan vooral de baas van alle camera-mensen: de 'director of photography', kortweg DOP), de producent, enzovoort. Het beeld dat daaruit naar voren komt is bijna nog ernstiger dan dat van het aantal vrouwen in besturen van grote bedrijven hier in Nederland.
Van de 250 Amerikaanse films met de meeste bezoekers was maar een kwart van het totale personeel achter de schermen vrouw en slechts 7 % had een vrouwelijke regisseur. Ik neem aan dat er ergens een duobaan tussen zat, want je komt dan uit op 17 en een halve film. Bij de scriptschrijvers lijkt het iets beter met 10%, maar over all is het natuurlijk zeer teleurstellend. Dit zijn films die door verschrikkelijk veel mensen worden gezien en ze zijn voornamelijk door mannen bedacht en gemaakt.
Met Kathryn Bigelow als allereerste vrouwelijke winnaar van de Oscar voor regie met 'The Hurt Locker' op de 82e uitreiking in 2010 dachten we even dat het de grote ommekeer zou betekenen, eindelijk erkenning voor een vrouw die een film maakt buiten de geijkte vrouwengenres als drama en romance. Maar wat blijkt nu: volgens dr. Martha Lauzen van het bovengenoemde instituut, dat al jarenlang deze cijfers uitpluist en volgt? Er is geen verbetering te zien in het aantal vrouwelijke regisseurs, scriptschrijvers en DOP's, nee zelfs een verslechtering ten opzichte van bijvoorbeeld 1998.
Een van de verklaringen is dat het in de Hollywood film business om heel erg veel geld draait en dat studio's liever het zekere voor het onzekere nemen, zeker in economisch roerige tijden. En met een vrouw weet je het nooit tenslotte...
Tja, wat doe je tegen zoveel onbenul? Nou wat dacht je van elke keer dat je naar de film gaat kritisch te kijken naar wie de regisseur is? En dan mag elke dag SWAN day zijn en valt je keuze natuurlijk in de meeste gevallen op een vrouw!