Tik-tak, zegt de klok

Ik haat mijn menstruatie. Zo, ik heb het gezegd. Ik behoor tot die vrouwen die dood willen wanneer ze ongesteld zijn. Niet elke maand, niet alle dagen, maar bijna altijd wel minstens één dag. Als ik niet dood wil op die dag komt dat meestal doordat ik er zoveel pijnstillers in gestopt heb dat ik helemaal niks meer voel. Tot het moment dat er weer 1500 mg paracetamol of ibuprofen in moet om aan het werk te blijven. Meestal alweer een paar uur later.

Er bestaan – gelukkig – ontelbare sites vol gifs, plaatjes en verhalen voor vrouwen zoals ik. Dat troost, weten dat je niet alleen bent. De visuele overeenkomst tussen een baarmoeder en haaienhersens is bijvoorbeeld treffend. Sookie Stackhouse, hoofdpersoon uit de vampierserie True Blood, badend in bloed, met als onderschrift: ‘When you sneeze on your period’. Ook heel herkenbaar. Zoe Deschanel, al boksend op haar buik: ‘There’s a fat man sitting on my uterus!’ Al zou ik zelf eerder omschrijven als een school piranha’s in mijn baarmoeder, die me van binnenuit verslinden. Please, let me die in peace! Hak die baarmoeder eruit! Ik heb twee soorten kleren: een collectie voor als ik ongesteld ben en een collectie voor als ik dat niet ben. De eerste soort is een maat groter. BH’s zijn dan al helemaal een kwelling, alles snijdt. ‘Je houdt vocht vast,’ waarschuwde mijn moeder ooit al bij mijn eerste ongesteldheid, maar zoveel dat ik er een kledingmaat groter door moet hebben en geen BH’s kan dragen vind ik overdreven.

Ongesteld zijn in de winter is nog erger dan in de zomer. Thermopanty’s terwijl je eigenlijk alleen een pyjamabroek verdraagt. Twintig lagen kleding omdat de kou van het seizoen nog bovenop de dalende lichaamstemperatuur van bloedarmoede komt, en dat terwijl je je met één laag kleding aan al een Michelinmannetje voelt. Vocht vasthouden maar bloed verliezen: wie heeft dat verzonnen? De creatie van klotsend volle, maar anemische waterzakken is zeer zeker geen intelligént design geweest. Puistjes, vreetbuien, huilbuien, anderhalf uur nadat je een schone tampon erin gepropt hebt alweer doorlekken, alle stinkluchtjes drie keer zo sterk ruiken als normaal, de krampen, die hélse krampen; het liefst bleef ik een week lang binnen met een kruiwagen vol Tony Chocolony zeezout karamel naast mijn dekennest op de bank. Zonder werk, want met het bloed loopt al mijn energie er standaard uit. Maar er is altijd werk, dus dan gaat er maar weer 1500 mg aan pijnstillers  in. Shit, ze zijn nu alweer bijna op. Dus dan maar weer een trui en twee vesten boven mijn pyjamabroek aan en strompelend naar de supermarkt voor vijf pakken extraplusplussupertampons  en een paar kilo paracetamol en ibuprofen.

Van de week las ik een artikel (ik weet niet meer waar en nu ik ongesteld ben moet je ook vooral niet vragen of ik het weer kan opzoeken) over een Brits bedrijf met een vrouwelijke directeur die een menstruatieverlof had ingesteld. De Nederlandse journaliste had er een fraai genuanceerd verhaal omheen gecomponeerd, vol afgewogen overdenkingen over de voor- en nadelen van zo’n verlof. Niet alle vrouwen zijn immers hetzelfde, en dus hebben ze ook niet allemaal evenveel last van hun menstruatie. En dan is er het grootste gevaar: dat zo’n verlof gebruikt gaat worden om voedsel te geven aan de (seksistische) opvatting dat vrouwen minder waard zijn op de werkvloer. Allemaal waar, allemaal heel relevant, maar toch kon ik het niet nalaten om te snákken naar zo’n verlof. De directeur van dat bedrijf wil voorkomen dat haar mensen de hele dag dubbelgeklapt van de pijn en sabbelend op ibuprofen achter hun computer moeten zitten. Ik wil een standbeeld voor die vrouw - en fuck dat argument over die waarde van vrouwen op de werkvloer. Ik ben in elk geval meer waard als ik niet kreunend van de pijn op de werkvloer líg.

Bovendien: alsof mannen altijd zo productief zijn met hormonen in spel. Ik ben van menig testosteronduel getuige geweest dat weliswaar meestal vermakelijk was, maar zelden tot een constructieve werkhouding leidde. Maar ja, dat mag je niet zeggen, want competitie is goed. Zo goed dat de wereldeconomie er al jaren onder wankelt. Om nog maar niet te spreken van die presidentskandidaten die ruzie kregen over de lengte van een penis. Nee, mannen laten zich echt niet door hun hormonen regeren, heus waar niet. Daar hebben alleen vrouwen last van.   

Volgens een vriendin van mij die ook al haar hele leven lang geplaagd wordt door extreem zware bloedingen, heeft de zwaarte van je menstruatie te maken met al dan niet gebaard hebben. Bevallen maakt je baarmoederslijmvlies soepeler, het laat daarna gemakkelijker los. Bij vrouwen die nooit zijn bevallen, wordt het juist steeds taaier en moeilijker af te stoten, waardoor de pijn toeneemt. Soms kan ik daar over mopperen, dat ik gestraft wordt voor het minder belasten van onze planeet – van menstruatie word je meestal ook realistischer – maar daar houdt de biologie geen rekening mee. Onze voortplanting heeft geen noodhandleiding: wat te doen als de mensheid de wereld overbevolkt? Het kent alleen maar dat tweesnijdende systeem van hormonale beloningen voor het kweken van nakomelingen. Ja, ik sta al jaren dubbel tegenover de kinderwens. Ik kan noch zal er anderen op afrekenen dat ze kinderen willen, dat bij mij de bedenkingen domineerden was mijn keus. Maar toch kon ik het niet nalaten om te juichen bij die ene scene in House of Cards, als Claire gevraagd wordt of ze nooit spijt heeft dat ze geen kinderen heeft en Claire een blik werpt op de kinderen van de vraagstelster die zich als monsters gedragen en antwoordt met ‘Do yóu ever regret having them?’

Dus ja, ik haat mijn menstruatie. Bij mij is het – in strikte zin – functieloos. En toch… Ik nader de 47 levensjaren, ik heb meer menstruatiecycli achter de rug dan nog voor de boeg. Ik weet niet of ik moet verlangen naar het moment dat ze voorbij zijn of dat ik dat moet vrezen. Wat staat me dan te wachten? Volgens mijn moeder: niets goeds. Opvliegers, een verschrompelde baarmoeder (dat je blijkbaar kunt voorkomen door veel seks, noot aan zelf: veel seks, in élke leeftijdsfase), brozer wordende botten, ruggengraatverzakkingen, een verouderende huid, een wereld die vindt dat je nu nóg minder meetelt dan vroeger toen je nog vruchtbaar was. Een wereld geregeerd door mannen, die de waarde van een vrouw afmeten aan hún voorwaarden. Tik-tak, zegt de klok. Waar is de tijd dat alle fasen in het leven van een vrouw geëerd werden, meisje, vruchtbare vrouw, old crone? Jeugd, rijpheid en wijsheid. Mag ik het matriarchaat terug, alsjeblieft? Misschien had ik mijn menstruatie dan wel net zoveel gehaat, maar het eind ervan niet zo gevreesd.  

(Mijn journalistieke plicht: Wil ik vrij als ik ongesteld ben?)