Verwende prinsesjes (1)

Het sprookje van religieuze hoogachting

Pas bij de derde boekwinkel hadden ze het en werd het mij als een broodje dat warm uit de oven kwam (“net vanmorgen binnengekomen”) aangereikt: Verwende prinsesjes – Portret van de Nederlandse vrouw van Elma Drayer. Een boek dat bedoeld lijkt om verontrustend te zijn, want Drayer komt tot de conclusie dat veertig jaar na Joke Kool-Smit 'het onbehagen bij de vrouw' bij ons geheel verdwenen is. Ten onrechte bovendien. Op het LOVER weblog  wil ik de komende weken telkens een stelling uit het boek naar voren halen en de lezers uitnodigen daarop te reageren. 

Zes sprookjes ontrafelt Elma Drayer in haar boek. “Jonge meisjes gaan massaal gebukt onder de ‘seksualisering van de samenleving’. Werkende moeders hebben het héél erg zwaar. Crèches zijn slecht voor de kinderziel. Islamitische hoofddoekjes moet je zien als onschuldige lapjes stof. Emancipatie vooral als ‘keuzevrijheid’. En vrouwen zijn eigenlijk verfijndere wezens: als zij het voor het zeggen hadden, dan was de kredietcrisis nooit uitgebroken.” We beginnen met de hoofddoekjes.

In het hoofdstuk Het sprookje van de religieuze hoogachting betoogt Drayer dat uit naam van God overal op aarde vrouwen “verstopt, verhuld, bedekt, vernederd, verminkt en nederig gehouden” worden. “Houdt God eigenlijk wel van vrouwen?” vraagt zij zich af. Zij is dan ook zeer verbaasd over de tolerantie die in ons land aan de dag wordt gelegd jegens openlijke onderdrukking van vrouwen op religieuze gronden. Twee voorvallen uit onze recente geschiedenis haalt zij aan om die verbazing op de lezer over te brengen. Beide gebeurtenissen zijn indertijd ook op het LOVER weblog becommentarieerd: hier en hier.

In april van dit jaar kwam de Hoge Raad met een uitspraak in het proces van het Clara Wichmannfonds tegen de Staat inzake het gedogen van het vrouwenstandpunt van de SGP. De Staat werd daarin verplicht stappen te ondernemen om de SGP te bewegen het passief kiesrecht open te stellen voor vrouwen binnen hun partij. Geheel onverwacht kreeg de SGP van verschillende kanten steunbetuigingen. Waarom zo streng reageren op iets dat slechts “politiek-religieuze folklore” is, waar niemand echt last van ondervindt? “Ronduit onbegrijpelijk”  noemt Elma Drayer deze reacties. “Stel, een politieke partij onthoudt zwarten op grond van haar negerstandpunt het passief kiesrecht. Zou de seculiere buitenwacht haar dan ook in bescherming nemen tegen een ‘doorgeslagen gelijkheidsdenken’?

Een ander incident was de rel die in de media ontstond toen Femke Halsema zich in een interview met De Pers had uitgesproken over hoofddoekdragende vrouwen. “Ik zal hun rechten niet aantasten daarin. Maar ik kan niet wachten op het moment waarop ze in vrijheid hun hoofddoek zullen afslingeren. Ik zie het liefst elke vrouw in Nederland hoofddoekloos.” Halsema trof vooral het verwijt dat zij zich hiermee in het integratiedebat bij de 'islam-bashers' schaarde. Drayer vindt dat “voor een ban op de boerka  alles te zeggen valt” en ook een “hoofddoektaboe voor vrouwen die bij overheidsinstanties werken” krijgt haar steun. En verder deelt zij de hoop van Femke Halsema dat moslima’s ooit zelf de hoofddoek taboe verklaren. Want: “Elke moslimhoofddoek, hoe vrijwillig of modieus ook omgeknoopt, verspreidt hetzelfde bericht: ik leg mijzelf als vrouw beperkingen op, omdat de mannen om mij heen worstelen met hun libido.”

Aan het eind van haar betoog stelt Elma Drayer dat het goed zou zijn als overheid en publieke opinie een duidelijk nee zouden laten horen tegen deze vormen van “religieus geïnspireerd  seksisme”. “Hierin openbaart zich immers een principekwestie van jewelste: de bereidheid dan wel weigering om mallotige opvattingen over het vrouwelijk wezen te honoreren. De bereidheid dan wel weigering om de mensenrechten te beschouwen als universeel en ononderhandelbaar.”

Wat vinden LOVER lezers van deze stelling?

Een verkorte versie van dit hoofdstuk uit het boek van Elma Drayer is te lezen op de site van het dagblad Trouw.

Lees ook de nummers drie uit deze serie!