vie de meuf
alledaags seksisme en mysogynie
Hoe vaak is het jou al overkomen: dat je een seksistische opmerking toegevoegd kreeg van een man die meende je te moeten herinneren aan wat ‘je plaats is’ of die bezig was zijn eigen plekje op de apenrots veilig te stellen? Sinds half juli dit jaar houdt het Franse feministische netwerk Osez le feminisme een blog draaiende, waarop dagelijks anecdotes verschijnen die laten zien hoe virulent alledaags seksisme en mysogynie nog altijd zijn. Het gaat niet om het grote onrecht, maar om de kleine (en grote) vernederingen die vrouwen dagelijks incasseren. Meestal stilzwijgend – wie loopt graag het risico ook nog eens te horen te krijgen dat feministen geen gevoel voor humor hebben? -, een enkele keer gevolgd door een rake en even vileine repliek.
Het weblog, getiteld Vie de meuf (Vrouwenleven), opent met de navrante constatering dat 27 jaar na de loi Roudy, die een eind moest maken aan de ongelijke positie van vrouwen op de arbeidsmarkt, vrouwen gemiddeld nog altijd 27% minder verdienen dan mannen, ook al doen zij hetzelfde werk. Vervolgens worden vrouwen opgeroepen om te getuigen van de discriminatie die zij op de werkvloer of in het openbare leven ervaren. Uit de regelmaat waarmee de bijdragen verschijnen blijkt onmiddellijk dat die voorvallen even vanzelfsprekend bij het leven van vrouwen horen als regen en wind en vallende dakpannen.
De anecdotes zijn allemaal kort en helder geformuleerd (zit hier een redactie achter?) en de situaties doen erg vaak denken aan de Talking Points – cartoons die Soula Notos en Edith Kuyvenhoven voor LOVER maakten, waarin voor elke seksistische opmerking een gepast antwoord bestond – uit de gedrukte LOVER. Even vaak zijn het maar al te herkenbare voorvallen uit vrijwel ieder’s dagelijks leven, waarbij verbijstering je primaire reactie was. En als het jezelf niet overkwam, dan wel iemand naast je.
“Mijn eerste dag als secretaresse bij een bedrijf dat metselwerk verzorgt. Mijn baas stapt binnen, bekijkt me van top tot teen in mijn op maat gemaakte pantalon en zegt: ‘Het enige wat van u verwacht wordt is er leuk uit te zien wanneer u onze klanten hun koffie serveert! Besteed eens wat aandacht uw kleding!’ Ah, natuurlijk, een jurkje met een diep décolleté is onmisbaar voor het in praktijk brengen van mijn competenties....”
“Mijn echtgenoot heeft me net voor de keus gesteld: ik weiger de salarisverhoging die ik net heb gekregen en waardoor ik meer verdien dan hij, of we gaan scheiden. Jazeker, want het gaat er bij hem niet in dat zijn vrouw meer zou verdienen dan hijzelf. Zoiets doe je niet...."
“Mijn man werkt bij een groot bedrijf. Toen hij onlangs vroeg hoe het zat met verlof bij ziekte van een kind, kreeg hij te horen: “Dat wordt alleen aan vrouwen toegekend.” Een man krijgt dus niet de gelegenheid om thuis te blijven wanneer zijn kind ziek is. Het moet persé de moeder zijn....”
Vooruit, nu eens eentje die leuker afloopt:
“Ik werk deze zomer als serveerster in een bar en ga op een stelletje af om hun bestelling op te nemen. De man neemt het woord, bestelt voor zichzelf een whiskey on the rocks en vraagt vervolgens wat wij “aan vrouwendrankjes hebben.” Ik antwoord hem dat ik zelf ook graag whiskey on the rocks drink en dat we geen alcoholische drankjes speciaal voor vrouwen op de kaart hebben. Van zijn kant een nerveus lachje, terwijl zijn vrouw met een brede glimlach een bier bestelt. Als drank nou ook al seksistisch moet zijn....”
Er is al een Engelstalige tegenhanger van Vie de meuf: My fault, I’m female. Nu verwacht LOVER natuurlijk een stroom aan anecdotes over alledaags seksisme in de reacties op dit blog, maar wellicht zou een interactief weblog à la Vie de meuf in het Nederlands ook geen overbodige luxe zijn. Niet omdat wij op elke slak zout willen leggen, maar gewoon omdat het prettig is om je hart eens te luchten over kleinigheden. En samen eens te lachen om die opeenhopiing van stupiditeit, want feministen hebben wel degelijk gevoel voor humor.
* meuf (=femme) is een woord uit de straattaal die eind vorige eeuw ontstond, waarin de belangrijkste zelfstandige naamwoorden in elke zin fonetisch achterstevoren werden uitgesproken