Vrouw beter af met Koran dan met Bijbel

Het tweede nummer van LOVER dit jaar staat in het teken van bezieling: wat geloven vrouwen en hoe staan geloven tegenover vrouwen? In het laatste Volkskrant Magazine voor de zomerstop komt filosoof en socioloog Marlies ter Borg (60) aan het woord. Zij vergeleek de Bijbel met de Koran en concludeert dat vrouwen er veel beter vanaf komen in de Koran. ‘Ik had heel vaak een dit-is-niet-waar-ervaring.’

Het Volkskrant Magazine van 5 juli was geheel gewijd aan goed nieuws over Nederlandse moslims. Leuke verhalen leverde dat op, onder meer interviews met bekende vrouwen: Aysel Erbudak, directeur van het Slotervaartziekenhuis, Soumia, wereldkampioen Thaiboksen en rapster Bad Brya (zie foto) bijvoorbeeld.

De vergelijkende analyse van Marlies ter Borg verscheen in 2007 in boekvorm onder de titel Koran en Bijbel in verhalen bij Unieboek. Ze begint bij het begin. Waar in de Bijbel Eva de erfzonde pleegt en daarvoor tot in de eeuwigheid moet boeten, plukken in de Koran Adam en Eva samen de vruchten van de boom. Ook sluiten ze daarna vrede met God. Ter Borg: ‘Dit verhaal was eeuwenlang voor veel christenen aanleiding om vrouwen te onderdrukken.’ In vijf misvattingen over de Koran weerspreekt ze het beeld van de islam als vrouwonvriendelijk. Een van de misvattingen is bijvoorbeeld de hoofddoek. Het verplicht dragen ervan staat niet in de Koran. ‘Wel acht Mohammed het verstandig dat mannen en vrouwen hun “sieraden” bedekken.’ Een veel mooier woord dan ‘schaamdelen’ dat in de Bijbel gebruikt wordt, aldus Ter Borg.

Ook plaatst Ter Borg de heilige boeken in de tijd waarin ze geschreven zijn. Over scheiding bijvoorbeeld zegt ze: 'Mannen zetten in die tijd makkelijk hun vrouw op straat als ze genoeg van haar hadden. De Bijbelse Jezus zei daarom: “Je mag niet scheiden.” In de Koran staat: Als de man van de vrouw af wil, dan moet hij een procedure bewandelen. Daarin mag de vrouw ook haar zegje doen, wordt er een bedenkperiode ingelast en ervoor gezorgd dat de vrouw er financieel goed uitspringt.’

Ter Borg realiseert zich dat de Koran misschien niet altijd zo vrouwvriendelijk uitgelegd wordt. ‘Maar daar kan ik me als filosoof niet mee bezighouden. Ik richt me uitsluitend op wat er in de Koran staat.’ Dat zouden meerdere mensen moeten doen, vindt ze. Te beginnen bij Maxime Verhagen in onderhandelingen met Iran: ‘Hij zou tegen de Iraanse machthebbers moeten zeggen: Jullie vervolgen homo’s maar in de Koran staat nergens dat dat moet.’ Doe eerder een beroep op teksten uit de Koran, dan op de universele rechten voor de mens, vind ze: de Koran is immers veel ouder.

Op zich signaleert Ter Borg niets nieuws. Theologe en hoogleraar Riffat Hassan houdt zich al dertig jaar bezig met feministische interpretatie van de Koran. Maar het is wel leuk dat dat nu tot de ‘100% politiek correcte moslim-special’ van de Volkskrant is doorgedrongen!

Bron: Pieter Klok, 'Een veel leuker verhaal', in: Volkskrant Magazine nummer 423, 5 juli 2008, pp. 46-48.