"VROUWEN ZIJN TE RATIONEEL VOOR SPETTERENDE HUMOR"

Vandaag een Uitgelicht op persoonlijke titel door LOVER-redacteur Natasja van Loon, die zich naast haar werkzaamheden voor LOVER ook inzet voor de promotie van strips voor en door vrouwen. Zij gaat in op de recente cartoonistenrel bij onze zuiderburen, waar zich een heuse ‘battle of the sexes’ lijkt af te tekenen.

Hier in de Nederlandse stripwereld kijken we nogal weleens met bewondering naar de man-vrouwverhouding in de Belgische stripwereld. Vooral het aantal vrouwelijke cartoonisten dat bij een grote krant of evenredig tijdschrift werkzaam is, is benijdenswaardig vergeleken bij de situatie in Nederland. Fleur van Groningen bij het Nieuwsblad en Che, Ilah bij De Tijd en De Morgen, Laura Janssens bij Maks Magazine en Eva Mouton bij dSWeekblad. Maar dat blijkt ook kwaad bloed te zetten – in elk geval bij de voorzitter van de Belgische tak van de FECO: de Federatie van Cartoonisten Organisaties. De wat, vraagt u? Precies. Ook toonaangevende mannelijke cartoonisten in België als Kim DuChateau, Lectrr en Erwin Vanmol hadden die reactie. Maar wat is er nu precies gebeurd? Of liever: gezegd. Afgelopen week werd in het Belgische Radio 1-programma Hautekiet een e-mail van de Belgische voorzitter van FECO Leon de Borger geciteerd. ‘We hebben niet één procent vrouwelijke cartoonisten in onze vereniging,’ schreef De Borger, ‘Vrouwen hebben nu eenmaal een andere humor, zijn veel te rationeel om spetterende humor te tekenen.’ Inderdaad: het oude, uitgekauwde argument dat vrouwen geen humor hebben werd van stal gehaald. Het enige opzienbarende is dat we er dit keer te rationeel voor zouden zijn. Zo’n uitspraak zouden we dan ook graag zuchtend terzijde leggen – ware het niet dat zulke platitudes ook vergiftigend zijn als ze vaak genoeg herhaald worden. En deze is nu al wel genoeg herhaald. In binnen- noch buitenland zit de stripwereld, die voornamelijk uit mensen met een allesoverheersende liefde voor het medium bestaat, er immers op te wachten dat de ondervertegenwoordiging van vrouwen die erin werkzaam zijn in stand gehouden wordt. Niet nadat er al zoveel moeite is gedaan om het beeld dat strips een medium voor louter mannen en kinderen zijn te logenstraffen. Kortom: reden genoeg om de persoon achter deze uitspraak eens nader te onderzoeken.
Feit: Leon de Borger publiceert zelf geen cartoons in grote kranten of tijdschriften.
Feit: Leon de Borger nam deel aan een cartoonwedstrijd die de vrouwelijke cartoonisten Fleur van Groningen en Eva Mouton als jurylid had. Hij won niet.
Als laatste feit hierbij een van de cartoons van Leon de Borger. Of die grappig is laten we u voor uzelf bepalen.

Fleur van Groningen en Eva Mouton reageerden ook op de uitspraak van de heer De Borger, in de Belgische krant De Standaard. Daar is helaas geen gratis link van beschikbaar, maar het Nederlandse striptijdschrift Zone 5300 publiceerde een kopie van het analoge artikel op haar Facebook-pagina. Die vindt u hier.
De cartoons waarmee Van Groningen en Mouton hun weerwoord gaven hebben we wel.
Fleur van Groningen:

Eva Mouton:

Ik zou u graag zelf uw conclusies laten trekken. Ook zou ik graag gewild hebben dat het niet nodig was geweest om de schijnwerper op de persoon Leon de Borger te richten. Maar in dit geval vond ik het een onvermijdelijke stap. Het argument dat vrouwen geen humor hebben, is namelijk niet alleen oneigenlijk, maar wordt ook veel te vaak misbruikt door tegenstanders van de strijd voor gendergelijkheid, zowel op politieke als – zo blijkt ook nu maar weer – persoonlijke gronden.

Want zeg nou zelf: het wordt toch hoog tijd dat we het denkbeeld dat humor langs genderlijnen is verdeeld voor eens en altijd achter ons laten? De grootste domoor weet nu zo langzamerhand wel dat humor een persoonsgebonden eigenschap is en niet iets dat aan één enkele sekse is voorbehouden.