Zij is langer
Genderstereotypen als onderwerp van een kunstproject
Stel je een man/vrouw koppel voor waarvan de vrouw beduidend langer is dan de man. Ga na wat voor associaties dat beeld oproept. Tien tegen één dat je je bevindt in het domein van de seksestereotypen. Jacqueline Louter koos dit gegeven tot onderwerp voor haar derdejaars project aan de Fotoacademie Rotterdam. Zij trok op onderzoek uit om zich een beeld te vormen van de verwachtingspatronen die hier een rol spelen en bracht haar bevindingen tot uitdrukking in drie foto’s.
Op onderzoek uit
Discussies op forum.fok.nl laten zien dat er een reuze taboe ligt op het onderwerp. De teneur is dat als “zij kleiner is dan hij”, dit schattig, leuk en fijn is. Maar dat als “hij kleiner is dan zij” dit regelrechte weerzin oproept bij een meerderheid. Het wordt als “not done” veroordeeld. Een grotere vrouw wordt gezien als bedreigend, niet goed voor het ego van de man. Een kleine minderheid gaat hier tegenin. Deze groep blijkt voor het grootste deel te bestaan uit vrouwen die lang en mannen die klein zijn.
Lange mannen en ook kleine vrouwen prijzen zich gelukkig niet te hoeven kiezen voor de ongewenste combinatie “lange vrouw met korte man”. Verder worden er seksuele toespelingen gemaakt op stereotyperingen als “lang is lekker” en “korte mannen lange jannen”.
Een omgekeerd topic over “kleine vrouwen met lange mannen” levert een overwegend positief beeld op. Alleen een enkele zeer lange man klaagt dat de vrouw toch ook weer niet te klein moet zijn vanwege opgelopen rugklachten. De weerzin die het andere topic zo duidelijk kenmerkt ontbreekt hier.
Scholieren
Ook op forum.scholieren.com staan lange vrouwen met korte mannen ter duscussie. Meisjes die verliefd raken op een kleinere vriend maken zich zorgen of de relatie wel standhoudt vanwege het lengteverschil. Relaties tussen een lang meisje en een kleine jongen die het niet redden brengen opluchting achteraf. De hoge hakken kunnen weer aan en het was toch ook eigenlijk geen doen zo met dat lengteverschil. Ook hier weer al die stereotyperingen. Het is op z’n minst gek of raar, het is geen gezicht of het ziet er zelfs lelijk uit. Als de vrouw langer is wordt ze gezien als mannelijk, ook vrouwen/meisjes zelf geven dit aan. Dat ze zich geen vent willen voelen in een relatie, dat ze zoeken naar iemand die langer is omdat hen dat een beschermd gevoel geeft.
Andere fora, datingsites, een mini-enquête op de hyve voor lange dames leveren allemaal hetzelfde beeld op: een lange vrouw met een kleine man is problematisch.
Wetenschap
Is dit ook wetenschappelijk onderzocht? Jazeker, de Poolse antropoloog Pavlovski heeft zelfs een formule gevonden voor het ideale lengteverschil tussen een man en een vrouw. Uit een onderzoek onder zeshonderd mannen en vrouwen tussen de 19 en 50 jaar blijkt men het ideeal te vinden als de man 1,09 maal de lengte van de vrouw meet. Uit zijn onderzoek blijkt dat lengte vooral belangrijk is bij een eerste ontmoeting. Pas als de lengteverhouding “klopt”, wordt verder gekeken naar gelaatstrekken en lichaamsbouw. Volgens Pavlovski geven vrouwen de voorkeur aan grotere mannen omdat zij denken dat deze een hogere sociale status hebben.
Dat niet ieder paar dit ideaalbeeld onderstreept, weet Pavlovksi te verklaren. Bovengemiddeld lange of korte mensen zoeken volgens hem vaak een partner uit de andere categorie, zodat de lengte van eventuele kinderen rond het gemiddelde uitkomt. Een zeer basic biologische verklaring dus.
Een andere manier om de kwestie te benaderen is te stellen dat kortere mannen minder in trek zijn bij vrouwen als huwelijkspartner. Daniel Nettle deed hier onderzoek naar. Uit zijn studie bleek dat mannen van 1.75 meter minder kans hadden op een gelukkig huwelijk dan mannen van 1.85 meter. Dit omdat vrouwen eerder de voorkeur blijken te geven aan een langere dan een kortere man.
Is dit vooral onze westerse blik op die dingen, vroeg ik mij tenslotte af. Ja, daar lijkt het wel op: een studie van Rebecca Sear in Tanzania toont aan dat lange mannen niet aantrekkelijker worden gevonden. Lengteverschil speelt geen rol bij de partnerkeuze. De onderzoekster vermoedt dat lange mannen aldaar, in tegenstelling tot in de westerse landen zelfs onaantrekkelijker gevonden worden, met name in gebieden waar voedselschaarste heerst.
Conclusie in beeld
Ik kom tot de conclusie dat in ieder geval in westerse samenlevingen de omdraaiing van het ideaalbeeld “de man is langer dan de vrouw” leidt tot weerstand. Het verstoort het ideaalbeeld van een mannelijke man en een vrouwelijke vrouw. Dit bracht mij ertoe me te richten op de sekse-omkering die het beeld “zij is langer” blijkbaar teweeg brengt. Ik heb drie stereotyperingen in beeld gebracht:
zij is machtig - hij is ondergeschikt
zij is mannelijk - hij is vrouwelijk
zij is moederlijk - hij is jongensachtig
Koen van Breugel | model http://www.koenvanbreugel.nl/
Mayke Laan | model http://m-eye-ke.hyves.nl/
Claudia le Fèvre | styling assistant
Jacqueline Louter | fotograaf http://www.jaxpix.nl