Zwaar weer voor Women on Waves
WhatsApp Image 2021-07-23 at 14 19 56
Opeens staan de kranten er bol van: de Inspectie voor de Gezondheidszorgdoet aangifte tegen Women on Waves. De berichtgeving is even verwarrend als verontrustend. Wat hangt Women on Waves allemaal boven het hoofd? De LOVER-webredactie vroeg Gunilla Kleiverda en Rebecca Gomperts van WoW nog eens naar hun kant van het verhaal.
Women on Waves bestaat binnenkort 10 jaar. Hun missie is een vrije en veilige afbreking van ongewenste zwangerschap te bieden aan vrouwen in landen waar abortus nog strafbaar is. Zij hopen daarmee iets uit te richten tegen het grote aantal sterfgevallen onder vrouwen in die landen ten gevolge van onveilige abortuspraktijken. Om die missie te kunnen volvoeren, proberen zij handig allerlei juridische klippen te omzeilen. Letterlijk door met een boot onder Nederlandse vlag in internationale wateren zowel instrumentele als medicamenteuze abortussen uit te voeren.
“Inmiddels is de abortuspraktijk veranderd, medicamenteuze hulpverlening staat steeds meer op de voorgrond. Hiervoor is geen grote mobiele kliniek noodzakelijk, een echo-apparaat om de duur van de zwangerschap vast te stellen volstaat, voordat in internationale wateren de abortuspil wordt verstrekt,” zegt Gunilla Kleiverda. Toen de abortusboot voor het eerst uitvoer naar Ierland om deze zogeheten overtijdsbehandeling aan te bieden, heeft minister Borst, in antwoord op kamervragen, bevestigd dat Women on Waves daartoe gerechtigd was. Ook een campagne voor de kust van Polen gaf geen problemen met de Nederlandse justitie. De laatste reis, naar Spanje in oktober 2008, blijkt opeens te hebben geleid tot een aangifte door het IGZ.
Bij Women on Waves is men zeer verbaasd. Kleiverda spreekt van een ‘uiterst vreemde situatie’: “een nieuwe regering die een wet ineens anders uitlegt zonder dat een wetswijziging heeft plaatsgevonden.” Zij vermoedt dat politieke motieven een rol spelen: “De veranderde attitude op de Ministeries van VWS en Justitie ligt verankerd in het voornemen in het regeerakkoord om de overtijdbehandeling onder de abortuswet te brengen, terwijl tegelijkertijd vastgelegd werd geen wetten over ethisch gevoelige onderwerpen te wijzigen. Een onmogelijke opgave, waarvoor na vele jaren discussie een creatieve oplossing uit de hoge hoed van minister Hirsch Ballin werd getoverd: het Besluit Afbreking Zwangerschap werd (in mei 2009, red.) gewijzigd. In deze nieuwe uitwerking van de abortuswet wordt nu bepaald dat artsen de duur van de zwangerschap moeten vaststellen. Een kolderieke wijziging, immers geen enkele arts zal een vrouw behandelen zonder de duur van de zwangerschap vast te stellen. Het daadwerkelijke politieke doel van deze wijziging blijkt uit de Memorie van Toelichting, waar ineens de overtijdbehandeling geruisloos onder de werkingssfeer van de abortuswet en daarmee het Wetboek van Strafrecht geschoven wordt.”
Door deze wijziging wordt het werk van Women on Waves mogelijk strafbaar. De vrouwen hebben daarom voorlopig een aantal geplande acties opgeschort. Maar ook voor huisartsen wordt het onmogelijk de medicamenteuze overtijdbehandeling voor te schrijven; zij zouden dan een vergunning als abortuskliniek moeten aanvragen. Om die reden overweegt Women on Waves een civiele procedure tegen de staat. “Het geeft immers geen pas een wet over een gevoelig onderwerp als abortus ineens anders uit te leggen, laat staan deze nieuwe uitleg met terugwerkende kracht van toepassing te laten zijn,” aldus Gunilla Kleiverda.
Al is het nog helemaal niet duidelijk of het OM werkelijk een zaak kan maken tegen Women on Waves, begrijpt Rebecca Gomperts de onrust die de berichtgeving van de afgelopen dagen veroorzaakt heel goed. “Als mensen iets willen doen, zou ik hen aanraden kamerleden en ministers aan te schrijven en duidelijk te maken dat zij het met dit kabinetsbesluit en de gevolgen ervan niet eens zijn. Daarvan verwacht ik wel dat het zal helpen.”
Meer informatie over Women on Waves vind je hier.