DE GROTE AMERIKAANSE ROMAN VOOR IDIOTEN

Eigenlijk was ik van plan om de LOVER-ruimte van vandaag aan een ander onderwerp te besteden. Een onderwerp waar in de Nederlandse media veel minder aandacht voor is dan dat het verdient. Maar het is ook een tamelijk zwaar onderwerp en er zijn dagen waarop je daar wat minder goed tegen kan dan anders. Maar om die ruimte dan maar aan 50 Shades of Grey te besteden, op een dag dat er werkelijk niet aan te ontsnappen valt omdat de film toevallig in première is gegaan…

Maar toen las ik ‘This is your brain on the Fifty Shades of Grey Trilogy: the Great American Idiot Novel’ van Erin Gloria Ryan op Jezebel. En dat was simpelweg te verrukkelijk om te weerstaan. Ryan deed iets wat menig LOVER-redactielid haar niet kan nazeggen: ze las de trilogie boek voor boek uit om met de volle kennis van elke letter aan de discussie deel te kunnen nemen. Ikzelf kan dat zeker niet zeggen, ik heb het geprobeerd maar het is niet gelukt. De beroepsdeformatie van de professionele lezer: op een gegeven moment ga je het leven te kort vinden om te besteden aan boeken die je niet kunt pruimen. Ik ben Ryan dankbaar voor haar offer, en voor de manier waarop ze de ervaring onder woorden heeft gebracht. Want wat Ryan heeft gedaan, is nauwkeurig beschrijven welke effecten het boek op haar had. En ja, in zekere zin zijn die effecten fysiek – maar niet op de manier die je zou verwachten. Ryan is een te geoefend lezer om opgewonden te raken van de highschool-erotiek van James, maar ervoer wel iets dat verdomd veel op een brainwash lijkt. En gaandeweg begon ze zich af te vragen of de slechtheid van het boek niet opzettelijk was. Of James niet een goede auteur was met een briljant begrip van idioten. Want als dat het geval is, stelt Ryan, dan is Fifty Shades de grote literaire prestatie van onze tijd, de Grote Amerikaanse Roman voor Idioten, verteld vanuit het perspectief van een idioot, over een idioot, en voornamelijk bedoeld voor het plezier van idioten.

‘Over the next two dreary end-of-December days, I find myself seeking out solitude with my Kindle and the ridiculous world of Christian and Ana. This book doesn't make me want to masturbate, as so many winky writeups on Fifty Shades have suggested. I'm much more concerned with the general welfare of Anastasia Steele, the poor sexually gifted moron, instantaneously perfect at blow jobs, owner of the best-tasting pussy in the world, who is apparently so simple and uncurious that she can't be bothered to worry about her personal safety. I'm worried about Anastasia Steele as a cagey shopper worries about an unrelated five-year-old child wandering unsupervised around a store. I'm not titillated; I'm terrified for the naive sex-baby Snowqueen's Icedragon has unleashed into a world intent on harming her. My inner goddess is calling the police.’ – Erin Gloria Ryan

Er was vandaag niet te ontsnappen aan Fifty Shades, zei ik al. En vanzelfsprekend hoorden daar ook discussies bij over de maatschappelijke lading die het fenomeen toegedicht krijgt, of we dat nu willen of niet. Het commerciële succes van Fifty Shades vraagt om duiding, net als de maatschappelijke consequenties ervan, of we dat willen of niet. Want dat dat succes door misogynisten als Blanc en Baudet gebruikt wordt om seksuele onderdrukking van vrouwen te legitimeren valt ook niet te negeren. Clichés zijn namelijk nooit onschadelijk. Het zijn de wapens van de gevestigde orde. Daarom hebben we als toegift ook nog ‘Consent Isn’t Enough: The Troubling Sex of Fifty Shades’ door Emma Green van The Atlantic voor jullie, over waarom in échte BDSM duidelijke, ethische en gelijkwaardig overeengekomen regels zo belangrijk zijn – en waarom de fantasiewereld van Fifty Shades zo gevaarlijk kan zijn.

'This is a troubling fantasy in American culture, where one in five women will be raped within their lifetime, according to the CDC; where nearly 40 percent of those rapes will happen to women aged 18 to 24; and where troubling evidence of casual attitudes toward rape—such as in 2010 when a number of Ivy League-educated men thought it was okay to chant “no means yes, yes means anal” on their campus—is not uncommon. As images of Ana being beaten by Christian become the new normal for what’s considered erotic, they raise questions about what it means to “consent” to sex. Clearly, consent is necessary; but is it sufficient?' - Emma Green