DE VROUWEN DIE DE COMIC-INDUSTRIE VERANDERDEN

redactie • 24 apr 2015

De journalistiek van gisteren is wel vaker de geschiedenis van vandaag. Daarom hebben we vandaag hebben we een iets ouder artikel voor jullie, gedateerd eind maart, maar het is een tijdloos verhaal. Want juist omdat superheldencomics zo zwaar steunen op personages die decennialang moeten meegaan en daardoor steeds opnieuw moeten worden uitgevonden, is het medium een uitstekende graadmeter voor veranderingen in de maatschappij. Van genderswaps tot gekleurde, homoseksuele, lesbische, transgender en moslimsuperhelden, bijna nergens is de emancipatie zo zichtbaar als daar. Vandaag de vrouwen die van grote invloed zijn voor deze revolutie op papier.

Er is vanuit feministische kringen vaak kritiek geuit op het blanke cishetero mannelijke karakter van het superheldenuniversum en de manier waarop vrouwen er meestal in geseksualiseerd worden, maar eigenlijk was het medium van meet af aan al zeer gevoelig voor emancipatiekwesties. Wonder Woman werd al in de vroegste jaren geïntroduceerd als een feministisch rolmodel, de voortdurende bijstellingen aan haar personage zijn nog steeds een onderwerp van studie voor feministen die de geschiedenis van de vrouwenemancipatie in de populaire cultuur onderzoeken. De promotie van Ms. Marvel tot Captain Marvel is een ander voorbeeld, net als de inmiddels veelbesproken introductie van een moslima als de nieuwe Ms. Marvel. LOVER heeft het desbetreffende album inmiddels in bezit en zal daar in de komende week een recensie aan wijden. Homoseksuele superhelden maken intussen al in de vorige eeuw deel uit van het superheldenuniversum en de afgelopen decennia steeds openlijker. De legalisering van het homohuwelijk is dus ook terug te vinden in de comics, een kleine vijf jaar geleden trouwde de eerste X-man met zijn eveneens mannelijke geliefde. Toegegeven: de wijze waarop emancipatiekwesties ter sprake worden gebracht is niet altijd even subtiel of genuanceerd en soms zelfs respectloos, maar dat maakt ze niet minder vooruitstrevend in vergelijking met veel andere populaire cultuur.

Maar dit alles was sowieso niet mogelijk geweest zonder de vrouwen die Paste Magazine aan het einde van Women’s History Week centraal heeft gezet. In ‘12 Women Who Have Helped Transform the Comic Book Industry’ reflecteren ze op de vrouwelijke stemmen die aan deze toenemende diversiteit in strips op belangrijke wijze hebben bijgedragen. Van Alison Bechdel tot Kelly Sue DeConnick. Paste koos daarbij voor vooral recente heldinnen, om de lijst niet te lang en uitputtend te maken. Het is een fraai en inzichtelijk overzicht dat we vandaag met veel genoegen centraal zetten. En als extraatje hebben we dan ook nog de recentere, Nederlandse reflectie op hetzelfde onderwerp van Volkskrant-journalist Hans Klis, ‘Uit de kast komen is het nieuwe doodgaan’, dat gebruikers van de LOVER-Facebookpagina enige dagen geleden al van ons kregen. Alleen zit er in onze post van vandaag de fraaie, genuanceerde context van de Paste-redactie bij.

‘Paste reflects on some of the female voices that have helped diversify the comic book and strip industry, by both creating some of the most memorable works as well as paving paths that invited in larger audiences. This is by no means an exhaustive list and, admittedly, focuses more on modern figures than not (though we still have a deep admiration for pioneers like Ramona Fradon and Marie Severin). Ultimately, these figures have kept an entire medium on its toes, ensuring that comics are, and remain, for everyone.’ – Paste 

De panseksuele superheld Deadpool valt ook nog steeds op vrouwen. 
11193252_10205398285695214_8129594727136673585_n

 Beeld met dank aan Nathalie Kokke.