Diana Vreeland: The Eye has to Travel

Mode en Alternatieve Schoonheid

Modejournaliste Diana Vreeland prikkelde met haar avant-gardistische smaak, haar directheid en perfectionisme haar tijdsgenoten zowel ten goede als ten kwade. Al na de eerste minuten van Diana Vreeland: The Eye has to travel is het voor de kijker duidelijk dat de modejournaliste geen gemakkelijke dame moet zijn geweest. Lisa Immordino Vreeland, de schoonkleindochter, wil met haar debut de persoon achter het image Diana Vreeland tonen. De documentaire toont het leven van een vrijgevochten vrouw, die geen feministe wilde zijn.

Diana Vreeland heeft als modejournaliste van Harper’s Bazaar en Vogue de presentatie en zicht op mode van grond weg veranderd. Ze begon uit geldnood te schrijven en eindigde haar carriere als icoon. Zij was het, die het ‘lelijke model’ heeft geïntroduceert. Met veel gevoel rangschikt de documentairemaakster archiefmateriaal en recente interviews van vrienden tot een filmbiografie. De mooie voortiteling zet de toon van de komende minuten: evenzo creatief als informatief speelt de inleiding met esthetische hoogstandjes van modefotografie uit Vreelands carriere.

Vreelands hang tot esthetetiek en luxe ontbrak daarbij elk gevoel voor idealisme. Wat haar interesseerde was persoonlijkheid. Hierdoor kwamen vrouwen als Barbara Streisand op de titelpagina van Vogue. Geen ideaal of klassiek model, maar wel charmant en interessant, net als Diana zelf. Toen de bikini werd uitgevonden, zocht ze niet naar een verdieping van de bevrijding van het vrouwelijke lichaam, maar naar een model dat deze modeuitvinding kan dragen. En op de vraag of ze feministe of sympatisante van de beweging is, reageerde ze geïrriteerd. Ze begrijpt niet hoezo vrouwen ineens anders moeten zijn, “are women different from what they were?”, vraagt Vreeland zich af. Vrouwen zullen altijd vrouwen zijn. En verandering kun je daarom niet afdwingen, vindt Vreeland. Maar verscheidenheid in schoonheid onder vrouwen kan wél worden getoond.

Immordino Vreeland schrikt in haar documentaire er niet voor terug de donkere kanten van haar schoonfamilie te laten zien. De moeilijke relatie tussen Diana Vreeland en haar moeder wordt daarbij als oorsprong voor Diana’s liefde voor mode gepresenteerd. Diana was het lelijke eendje van de familie en haar moeder confronteerde haar voortdurend ermee.

Ook haar huwelijk met komt aan bod. De regisseuse laat hierover voornamelijk de modejournalistie spreken in plaats van de waarheid te zoeken achter de talrijke roddels over de affaires van haar echtgenoot. Hierdoor komen we eigenlijk weinig te weten over de aard van de relatie. Wel zien we hoe veel Diana Vreeland hield van haar man ondanks het ongelukkig huwelijk.

Je hebt als kijker vaker het gevoel dat er meer aan de hand is dan er gezegd wordt. Echter, dat Immordina Vreeland het zwijgen toelaat – zij het alleen uit respect voor de gevoelens van haar schoonfamilie – maakt de documentaire wel sterk. In plaats van eerbeteoon aan Diana Vreeland, richt de documentaire zich er meer op wat Vreeland heeft gevormd.

Diana Vreeland: The Eye has to travel. Lisa Immordino Vreeland, 2011. Vanaf 4 october in de filmtheaters. Na de gelijknamige biografie Diana Vreeland: The Eye has to travel, Lisa Immordino Vreeland e.a. (Abrams 2011)