Echte vrouwen veroveren de strip

Wie onze reeks feministische strips van vaderlandse bodem volgt, weet dat wij houden van vrouwelijke personages zoals ze in de stripgeschiedenis zelden worden uitgebeeld. Vrouwen die impertinente mannen onbarmhartig in elkaar beuken, vrouwen die op poëtische wijze over gender mijmeren, vrouwen die ontwapenende chaotische levens leiden, waarin ze onverwacht hartvormig geschoren pronkhaar (!) kunnen krijgen (ja, we hebben een andere term voor schaamhaar gevonden, dankzij de taalgevoeligheid van de Vlaamse tekenaar Serge Baeken). We zijn niet de enigen die van zulke stripvrouwen houden.

De New Yorkse illustrator en graphic novelist Kristin Radtke bijvoorbeeld ook. ‘De graphic novel is een mannenaangelegenheid,’ citeert ze Charles McGrath, die die uitspraak in 2004 deed op de cover van de New York Times Magazine. In zekere zin is dat waar. Van gevierde underground-tekenaars als Robert Crumb tot aan de overgeseksualiseerde heldinnen in de meeste superheldencomics: vrouwen die je ook in het echte leven zou kunnen tegenkomen zijn zeldzaam in het getekende verhaal.

Gelukkig komt daar snel verandering in, vooral door de toename van vrouwelijke tekenaars die hun eigen verhalen maken en daarbij vaak hun eigen lichamen als uitgangspunt nemen. Auteurs als Alison Bechdel en Marjane Satrapi zijn daar met hun blockbusters Fun Home en Persepolis baanbrekend in geweest, net als de Vlaamse tekenaressen Judith Vanistendael en Ilah, en de Nederlandse Barbara Stok, Gerrie Hondius en Maaike Hartjes. In hun kielzog zijn inmiddels talloze andere tekenaressen gevolgd en er komen er nog meer aan. Finse, Turkse, Zweedse, Franse, Amerikaanse, het mannenbolwerk van de graphic novel wordt steeds meer omsingeld door vrouwelijke stripauteurs.

De Nederlandse en de Vlaamse vrouwelijke pioniers kom je niet tegen in de lijst van 23 succesvolle vrouwelijke tekenaressen die een realistischer vrouwbeeld representeren, die Radtke heeft samengesteld. Daar is ons taalgebied te klein voor. De tekeningen die ze wel heeft uitverkoren, zijn echter zeer zeker niet minder de moeite waard. ‘Let’s get naked! 23 Female Cartoonists On Drawing Their Bodies’ staat vandaag centraal bij LOVER.

Illustratie: Cordelia, door de Vlaamse cartooniste Ilah