Eltahawy's manifest: 'Fuck the patriarchy!'
Van jongs af aan wordt vrouwen ingepeperd dat ze zich netjes moeten gedragen. Wees bescheiden en beleefd, gehoorzaam en kuis. Vloeken, schreeuwen, tieren en bushokjes slopen zijn vanzelfsprekend uit den boze. Maak jezelf mooi, maar niet té mooi, want dat is sletterig. Wees kuis, maar niet té, want dan ben je een frigide muts.
Hoe zou de wereld eruitzien wanneer vrouwen eens zouden ophouden zich te plooien naar seksestereotiepe verwachtingen? Wat gebeurt er wanneer we onomwonden de waarheid gaan zeggen? Wanneer we onze ongezouten mening geven? Wanneer we met de vuist op tafel slaan om aandacht op te eisen? Wanneer we erop staan dat onze stemmen en verhalen gehoord worden en er ‘by default’ toe doen? Wanneer we onze woede en frustratie van de daken schreeuwen en onbeschaamd weigeren nog langer gemarginaliseerd te worden?
Your silence will not protect you
In The Seven Necessary Sins for Women and Girls houdt Mona Eltahawy een vurig pleidooi voor ‘onaangepast’ gedrag. Het boek is zowel een furieus manifest tegen onrecht en misogynie als een liefdevol eerbetoon aan vrouwen die daartegen strijden. Eltahawy neemt geen blad voor de mond en roept vrouwen op om niet langer te zwijgen, want Audre Lorde schreef het jaren geleden al: ‘Your silence will not protect you’. Onder het mom van ‘cultuur’ en ‘traditie’ en ‘zo is het nu eenmaal’ worden al eeuwenlang en wereldwijd misdaden gepleegd tegen vrouwen en meisjes. Cultuur en traditie zijn eufemismen voor ‘deze wereld wordt beheerst door mannen ten behoeve van mannen’. Hoogste tijd om in opstand te komen. Eltahawy weigert genoegen te nemen met de ‘kruimels van het patriarchaat’. Ze wil de hele taart. Eltahawy schetst een alternatieve, toekomstige wereld waarin vrouwen sterk en machtig zijn, en waarin het patriarchaat deel uitmaakt van een lelijke geschiedenis waarvan we hebben geleerd en waarvan we zeggen: ‘Nie wieder’.
How many rapists must we kill?
Mona Eltahawy (Port Said, 1967) is een islamitische, feministische journaliste. Ze verhuisde op haar zevende van Egypte naar Groot-Brittannië en op haar vijftiende naar Saoedi-Arabië. Daar werd ze verplicht een hijab te dragen en mocht ze niet meer onbegeleid op straat. Haar moeder mocht niet meer autorijden en in het openbaar vervoer moest ze achterin zitten. ‘Toen ik dat zag, werd ik een feministe’, vertelt Eltahawy in een interview met de Volkskrant. Het deed haar inzien dat er meerdere vormen van de islam bestaan en dat in dit land niet de islam werd gepraktiseerd zoals zij die tot dan toe kende.
Eltahawy studeerde journalistiek in Caïro en werkte vervolgens voor talloze gerenommeerde media. Voordat ze in 2000 naar de VS emigreerde, was ze jarenlang verslaggeefster in het Midden-Oosten en schreef ze voor diverse media in Egypte, Israël, Palestina, Libië, Syrië, Saoedi-Arabië en China. Voor haar journalistieke werk ontving ze diverse onderscheidingen.
Wie Eltahawy een beetje volgt op social media, weet dat ze behoorlijk wat stof doet opwaaien. Ze heeft uitgesproken meningen en gaat controverse en conflict niet uit de weg. Een geplande lezing in De Balie vorig jaar zegde ze op het laatste moment af. De reden: enkele jaren eerder bood De Balie een podium aan een debat, waarin rechts-extremistische opvattingen werden geuit en waarin opmerkingen werden gemaakt over deportatie van moslims. Eltahawy weigerde datzelfde podium te betreden. Onlangs zorgde ze in Australië voor opschudding door in een talkshow te vragen: ‘How many rapists must we kill before men stop raping women?’
Why do they hate us?
Nadat ze in 2011 in Caïro tijdens protesten werd aangerand en mishandeld door de veiligheidsdienst, publiceerde Eltahawy in april 2012 het artikel Why do they hate us?, een analyse van misogynie in de Arabische wereld. Dit artikel kreeg wereldwijd veel aandacht. Het eerste boek van Eltahawy verscheen in 2015 en is gebaseerd op dat artikel: Headscarves and Hymens. Why the Middle East Needs a Sexual Revolution. In dit boek beargumenteert Eltahawy waarom misogynie het resultaat is van de giftige mix van conservatieve cultuur, religie en politiek. Welk regime er ook aan de macht is, welke religie aangehangen wordt, veel verschil maakt het voor vrouwen niet uit: de gemene deler is onderdrukking van vrouwen.
Fuck the patriarchy
The Seven Necessary Sins for Women and Girls kwam in september 2019 uit en is Eltahawy’s tweede boek. Het is een overdonderend manifest, waarin de schrijfster vrouwen en meisjes handvatten biedt om het patriarchaat om zeep te helpen. Van jongs af aan worden vrouwen geconditioneerd om passief te zijn, aardig, beleefd. Eltahawy zegt: ‘Fuck aardig zijn, fuck beleefd zijn, want dat heeft ons niets gebracht.’ Willen we het patriarchaat bestrijden, dan moeten vrouwen al die dingen worden die we niet krijgen aangeleerd. In thematische hoofdstukken diept Eltahawy telkens één noodzakelijke ‘zonde’ uit: woede, aandacht, godslastering, ambitie, macht, geweld en lust. Ze maant vrouwen om hun boosheid te uiten, aandacht op te eisen, te vloeken als ze daar zin in hebben, ongeremd ambitieus te zijn, macht te vergaren, desnoods met geweld hun eisen kracht bij zetten - bij wijze van verzet tegen het ongekend gewelddadige patriarchisme - en eigenaarschap over hun eigen lichaam terug te pakken.
Argumenten worden met feiten, verhalen en statistieken ondersteund. Naast haar eigen geschiedenis beschrijft Eltahawy die van andere vrouwen die ten strijde trokken en dat soms met hun leven moesten bekopen. Eltahawy stelt ongemakkelijke - soms retorische, soms absurde - vragen die bedoeld zijn om de lezer aan het denken te zetten en te provoceren. En dat alles in een koortsachtige schrijfstijl vol passie en moed, met meer dan genoeg woede om een raket van brandstof te voorzien.
Eltahawy pleit voor een robuust, agressief, meedogenloos en compromisloos feminisme dat het patriarchaat tart en verstoort. Ze moedigt vrouwen van alle leeftijden aan om in opstand te komen, hun stem te verheffen en gelijkheid te eisen in alle hoeken en gaten van de samenleving. Laten we stoppen met aanpassen, toegeven, ons verontschuldigen en beperken. Laten we onze boosheid, kracht en moed gebruiken om onszelf te bevrijden en te beschermen. Laten we het systeem dat ons onderdrukt verwoesten, ofwel in Eltahawy’s woorden: Fuck the patriarchy!
Titel: The Seven Necessary Sins for Women and Girls
Auteur: Mona Eltahawy
Uitgeverij: Beacon Press, Boston
ISBN: 9780807013816