Girls in the City

Girls is zo slecht nog niet

Girls wordt meestal als een rafeliger aftreksel van Sex and the City gezien. In beide series spiegelen archetypische personages uit de white female upper class ons een leven voor dat maar voor weinigen is weggelegd. Hedwig van Driel ziet echter meer in Girls dan licht vermaak. Volgens haar durft Girls een levensstijl te tonen die in Sex and the City ondenkbaar was: het onluxerieuze, alledaagse bestaan van eind twintigers die zich zonder geld en man proberen te ontworstelen aan vrouwelijke clichés.

Shoshanna is een Carrie, meldt ze trots aan een niets-begrijpende Jessa, met een snufje Samantha en een beetje Miranda als het nodig is. Shoshanna is een van de vier hoofdpersonen van de serie Girls, en de monoloog is een knipoog van schrijfster Lena Dunham naar haar publiek. Ze maakt ermee duidelijk dat de overeenkomsten tussen haar serie en die andere serie met vier vrouwen in New York niet geheel toevallig zijn. Ja, Girls lijkt in sommige opzichten veel op Sex and the City, maar de serie is tegelijkertijd een grote stap in de richting naar volwaardige vrouwelijke hoofdpersonen.

Eerst maar eens die overeenkomsten van de series op een rij. Zowel Hannah uit Girls als Carrie uit Sex and the City zijn de centrale figuur in hun serie, beiden zijn schrijfsters van memoiristische essays en hebben een relatie met een aanvankelijk afstandelijke man die hen ‘kid’ noemt. Marnie, de beste vriendin van Hannah, ziet er altijd zorgvuldig verzorgd uit, doet dingen graag zoals ze horen, en werkt (in ieder geval in het eerste seizoen) in een kunstgalerij - zij is SATC’s Charlotte van de serie. In beide series is er een tegenpool tot deze personages, een vrouw die doet wat ze wil zonder over de consequenties na te denken, met volstrekt lak aan burgerlijke normen en waarden: de sexueel omnivore Samantha uit Sex and the City is in Girls de hippie Jessa. Maar een van de vier protagonistes van Dunham lijkt geen afspiegeling van een origineel; Shoshanna en Carrie’s beste vriendin Miranda lijken qua persoonlijkheid vrij weinig op elkaar. Het grenzeloze enthousiasme van Shoshanna staat mijlenver van het cynisme van Miranda af. Ze hebben wél allebei relatieproblemen omdat ze ambitieuzer en succesvoller zijn dan hun vriend, die in een coffeeshop/bar werkt.

Veel interessanter en vaak minder besproken zijn de grote verschillen tussen SATC en Girls. De mannen, bijvoorbeeld, zijn in Girls niet alleen gespreksstof voor de wekelijke brunches die verdwijnen zodra ze hun quotum aan woordgrapjes hebben opgeleverd. Hannah’s grote liefde Adam leek eerst wel net zo'n onderkoelde, licht paternalistische commitment-phobe als Carrie’s Mr. Big, maar al vrij snel kwamen ook zijn onzekerheden aan bod. Toen de relatie tussen Adam en Hannah aan het einde van seizoen één uitging, stond je eigenlijk aan zijn kant, iets dat in de oudere HBO-serie nooit gebeurde.  In seizoen twee werden we er vervolgens eraan herinnerd dat hij ook minder positieve trekjes heeft. Hij is een gecompliceerd personage in plaats van een ideaalfiguur, iemand met een leven buiten zijn relatie met Hannah, zodanig dat je je bij het verbazingwekkend rom-com-achtige einde van het tweede seizoen kon afvragen of het wel een goed idee was dat de twee weer bij elkaar kwamen. Hij is niet altijd goed voor haar, maar zij is ook ronduit slecht voor hem. Hierdoor is deze relatie meer dan een doel van de serie, zoals bij SATC. Het is geen oplossing maar onderdeel van het leven van complexe personages. Terwijl dus bij Sex and the City het impliciete doel van alle hoofdpersonen het vinden van een man was (of mannen, als we het over Samantha hebben), probeert Girls te laten zien dat jij je leven met meer kunt invullen dan je droomman.

Ik denk wel dat Sex and the City in sommige opzichten best feministisch was: zo heeft het een belangrijke rol gespeeld in het mainstream maken van het idee dat vrouwen ook volop seksueel verlangen hebben en een goed seksleven essentieel vinden voor een relatie. Het is alleen jammer dat uiteindelijk het centrale idee van de serie was dat een relatie met een ideale man een basisingrediënt was voor geluk.

Girls gaat weliswaar ook vaak over romantische perikelen, maar de vrouwen hebben wel iets meer aan hun hoofd. Hannah worstelt in het tweede seizoen er onder andere mee dat ze een boek moet afschrijven óf het geld moet vinden om haar contract af te kopen, dat de Obsessive Compulsive Disorder waar ze op de middelbare school last van had weer terug is, en dat ze toch conventionelere wensen en dromen blijkt te hebben dan ze dacht. Adam mag Hannah dan als een ware Prince Charming – letterlijk – optillen en geruststellen aan het einde van seizoen 2,  maar er zal een stuk meer nodig zijn dan een kus om al haar problemen op te lossen. En dan hebben we het er nog niet eens over dat de specifieke man waar we het hier over hebben zelf ook zat problemen heeft. Ëén aflevering eerder had hij nog op een vrij onprettige manier seks had met een andere vrouw; een scène die heeft geleid tot tientallen artikelen die debatteren of het nou verkrachting was of niet.

Sex and the City was een ontzettend leuke serie, die een enorme invloed heeft gehad op hoe meiden van mijn generatie met vriendinnen over seks praten. Maar hoewel ik ook vrolijk heb meegedaan met die eindeloze 'wie van de vier ben jij'-discussies lag het glamoureuze leven van Carrie en co. mijlenver van me af, en dat niet alleen geografisch. Girls is daarentegen soms pijnlijk herkenbaar – ik ken geen Adams, en woon helaas niet in Manhattan, maar ik weet nog wel hoe het voelde om te merken dat je niet zo slim/getalenteerd bent als je altijd had gedacht. Hoe het was om je te realiseren dat je als volwassene niet spontaan overal een antwoord op hebt. Hoe het was om beetje bij beetje uit te vogelen hoe je dat eigenlijk doet, leven. 

Sex and the City betoogde dat iedere vrouw recht had op een mooie, rijke man die goed is in bed, een kast vol schoenen én een leuke carrière – op zich een prettige notie. Maar Girls gaat dieper, en zegt dat vrouwen vooral ook het recht hebben om anti-helden te zijn, met alle gebreken en onzekerheden en domme beslissingen die daarmee gepaard gaan. Dat ook onvolmaakte vrouwen aandacht waard zijn – en dat is eigenlijk een veel radicalere boodschap.

Over Hedwig:

Je zou denken dat Hedwig van Driel zich als schrijfster het meest met Carrie zou identificeren, maar ze is eigenlijk meer een Miranda. Ze is de eerste vrouwelijke redacteur van hét filmblad over de cult- en horrorfilm, Schokkend Nieuws, maar heeft dit jaar nog weinig engers gezien dan die scène uit Girls met het wattenstaafje. Ze kijkt meer film en televisie dan aan te raden is.

Afbeelding: