LOVER-leestips voor de zomer

Beeld Amanda Winnemuller

Of je nu lastminute een reis hebt geboekt of de zomervakantie viert autour de la maison: er is niets fijners dan in een luie stoel een goed boek te lezen. Wij van LOVER hebben weer een aantal interessante titels voor je verzameld. Voor de afwisseling geen thrillers, romans en ander fictief leesvoer, maar uitsluitend non-fictie of op waarheid gebaseerd.

‘Had het dan gevraagd!’, roept menig man, wanneer zijn vrouw moppert dat ze alwéér de was heeft opgevouwen. Hij beseft niet dat hij daarmee de eindverantwoordelijkheid voor die huishoudelijke klus – en de mentale belasting – bij háár legt. In Fed Up. Emotional Labor, Women, and the Way Forward duikt Gemma Hartley in het onbetaalde, onzichtbare werk dat vrouwen al sinds jaar en dag doen. En dat ze zo langzamerhand spuugzat zijn. Thuis, op het werk, overal balanceren vrouwen zich het leplazarus en het is doodvermoeiend. Hartley beschrijft de impliciete verwachtingen en hoe tijdrovend en uitputtend die zijn. Ze houden genderongelijkheid in stand en beperken de carrièrekansen van vrouwen. Een simpele oplossing is er niet, maar Fed Up biedt wel handvatten om de last te verschuiven en echt evenwicht (en partnerschap) te vinden.

In This Changes Everything legt Naomi Klein haarfijn uit dat kapitalisme killing is voor het klimaat. Milieuactivisten die de wereld proberen te waarschuwen voor de gevolgen van temperatuurstijging worden vaak overstemd door klimaatontkenners. Deze ontkenning komt volgens Klein voort uit onwil om de situatie te veranderen. Klein betoogt dat we in ‘Decade Zero’ zitten: gooien we het roer rigoureus om of laten we de boel de boel met een beetje pappen en nathouden? Passen we onze levens en systemen aan? Of bereiden we ons voor op alle natuurrampen die door de verdergaande temperatuurstijging onvermijdelijk zijn? Klein rekent genadeloos af met huidige groene initiatieven en legt uit waarom de markt de klimaatcrisis niet kan oplossen. Het massaal verminderen van broeikasgasemissies is de beste kans om klimaatverandering te remmen. Tegelijkertijd biedt het een kans op sociaal, cultureel, politiek en economisch herstel en evenwicht wereldwijd.

Waar komt de ongelijke positie van vrouwen en mannen vandaan? Hoe kon de relatie tussen vrouwen en mannen zo volkomen uit balans raken? Volgens de bijbel begon het gedonder met Eva. Die blunderde door niet God maar een slang te geloven en sindsdien moeten alle vrouwen voor dat vergissinkje bloeden. Carel van Schaik en Kai Michel beschrijven in De Waarheid over Eva twee miljoen jaar menselijke geschiedenis en leggen het complexe proces bloot dat vrouwen in het ongeluk stortte. Evolutiebiologie, genetica, archeologie, etnologie en godsdienstwetenschap: ze komen allemaal aan bod. De auteurs laten zien waarom seksualiteit werd verketterd, trouw een uitvinding is van mannen en wat het krachtenveld tussen de seksen tot de dag van vandaag infecteert. Dat de onderdrukking van vrouwen allesbehalve ‘natuurlijk’ is, staat als een geërecteerde jongeheer boven water.

Migreren naar Nederland vanuit een niet-westers land brengt bagage met zich mee: ontworteling, heimwee, trauma, en het eeuwig onbereikbare er echt bij willen horen. Eerste, tweede en derde generaties worstelen met dezelfde vragen: wanneer mag je jezelf Nederlander noemen? Is dat ook wat je echt wilt? Mag je kritiek op je nieuwe land hebben? Mag je het debat bepalen? En wat is er eigenlijk mis met geluk zoeken? De mensen over wie vaak wordt gedebatteerd en gesproken, komen in De Goede Immigrant zelf aan het woord. De bundel met 23 ongefilterde en ongezouten visies op Nederland is samengesteld door  Dipsaus Podcast (een tip binnen een tip!).

Chanel Miller is de naam van de Emily Doe die in 2015 werd verkracht door Brock Turner op de campus van Stanford University. Haar getuigenis ging viral en leidde er uiteindelijk toe dat de wet in California werd aangepast. In  Know My Name, recent vertaald in Ik Heb een Naam, vertelt Miller haar kant van het verhaal. Ze vertelt over de gebeurtenis en de gevolgen die deze voor haar had en hoe de universiteit ermee omging. Ook beschrijft ze de impact die het op haar had dat Turner keer op keer werd bestempeld als een ‘goede jongen’ en hoe het systeem erop is ingesteld om daders zoals hij te beschermen.

In 1674 vond in Nederland het laatste heksenproces plaats. Susan Smit baseerde haar roman De Heks van Limbricht op deze historische gebeurtenis. Heksenvervolgingen waren eigenlijk een gruwelijke straf voor onafhankelijkheid, mondigheid en eigenzinnigheid. De vrouwen die beschuldigd werden van hekserij, voorzagen in hun eigen onderhoud, hadden een mening en waren minder ontvankelijk voor kerkelijke indoctrinatie. Door hen aan te wijzen als heks kon de Inquisitie ze zonder pardon uit de weg ruimen. Het gemak waarmee je beschuldigd (en veroordeeld) kon worden van hekserij, maakte het bovendien een effectief middel om vrouwen het zwijgen op te leggen en een uitgelezen kans voor mannen om zich te ontdoen van hinderlijke echtgenotes of bezwangerde minnaressen. Smit noemt de heksenjachten de best geslaagde lastercampagne ooit, waar we tot de dag van vandaag nog last van hebben. Angst voor veroordeling, ridiculisering en uitsluiting belemmert vrouwen om zich uit te spreken, om ruimte in te nemen, om eigen kracht en wijsheid uit te dragen. Hoe machtiger een vrouw is, hoe luider en grover de verwensingen.

Bij extreemrechts denk je al gauw aan mannen met kaalgeschoren hoofden en nazisymbolen. De nieuwe generatie radicaal- en extreemrechts is echter minder makkelijk te herkennen. Deze combineert activisme vaak met een baan en een rijk sociaal leven buiten de beweging. Drie jaar lang volgde journaliste Nikki Sterkenburg ruim veertig radicaal- en extreemrechtse activisten. Ze wil weten wie ze zijn, wat ze beweegt en hoe ze te werk gaan. Ze schuift aan bij neonazi’s met Wehrmacht-helmen in de keuken, interviewt de moskeebezetters van Identitair Verzet en maakt van dichtbij de opkomst van studiegenootschap Erkenbrand mee. Naarmate ze langer met hen optrekt, hoort ze ook dingen waarvan het niet de bedoeling was dat ze die zou horen. Maar dat mag je niet zeggen is een beklemmende schets van een nieuwe generatie Nederlandse radicaal- en extreemrechtse activisten.

Recent verschenen drie publicaties van onderzoeksters bij de Netherlands Research School of Gender Studies. In Revolts in Cultural Critique onderzoekt Rosemarie Buikema de relatie tussen kunst en politieke hervorming en kijkt ze naar kunstwerken door een postkoloniale en feministische lens. Kunst als cultuurkritiek kan iets nieuws in gang zetten, en sociale en culturele relaties transformeren.
In Hybrid Anxieties. Queering the French-Algerian War and Its Postcolonial Legacies analyseert Christine L. Quinan romans, films en poëzie in de nasleep van de Frans-Algerijnse oorlog (1954-1962) vanuit een queer postkoloniaal perspectief. De oorlog veroorzaakte een dynamiek die noties over mannelijkheid en homoseksualiteit opschudde en het lange en moeizame proces van dekolonisatie had een rechtstreekse invloed op literatuur en film.
De tot slaaf gemaakte en later vrouwenrechtenadvocate en feministisch icoon Sojourner Truth (1797-1883) is vooral bekend van haar toespraak Ain’t I a Woman? (1851). In Sojourner Truth and Intersectionality onderzoekt Katrine Smiet de blijvende relevantie van haar verhaal voor huidige feministische debatten in het algemeen en voor intersectionaliteit in het bijzonder.

Tot slot twee leestips die LOVER recent al publiceerde en die we graag nogmaals onder de aandacht brengen: Damn horny van Nydia van Voorthuizen en Marie Lotte Hagen en Keetje op straat van Neel Doffs in een vertaling door Anna Geurts.  

Heb je zelf een tip? Deel het in de reacties. Mocht je trouwens een boek willen kopen, doe je lokale boekhandel een plezier en bestel het boek daar of direct bij de uitgever. Dan levert het hen én de auteurs tenminste iets op. Internetgiganten (zoals die dikke blauwe meneer) romen namelijk een hoog percentage van de aankoopprijs af.

Steun LOVER!
LOVER draait uitsluitend op vrijwilligers en donaties. Wil je dat Nederlands oudste feministische tijdschrift blijft bestaan? Help ons door een (eenmalige) donatie. Elke euro is welkom en wordt gewaardeerd. Meer informatie vind je hier.

Meer LOVER? Volg ons op Twitter, Instagram, Linkedin en Facebook.