LOVER Tipt #5 2022

Beeld: Marlijn Metzlar

Deze LOVER Tipt is niet de gezelligste die ik heb geschreven. Van de rechtszaak over partnergeweld tussen Johnny Depp en Amber Heard, tot de pedofiele Jimmy Savile. De tips zijn echt de moeite waard om te lezen en te kijken, maar sommige zullen je niet in de koude kleren gaan zitten. Gelukkig zijn er ook een aantal luchtige tips, bijvoorbeeld een boek over de toekomst van de liefde en een documentaire over de zwangere trans persoon Ryan.

Lezen 

Simone de Beauvoir deed het al: ze wilde niet trouwen, had meerdere liefdesaffaires en was niet monogaam met filosoof Jean-Paul Sartre uit angst om haar onafhankelijkheid te verliezen. Klinkt interessant? Dan is het boek Met z’n zessen in bedvan Roanne van Voorst wel wat voor jou. Van Voorst is antropologe en schrijfster en werd bekend met haar boek Ooit aten we dieren, over een veganistische toekomst. Met z’n zessen in bed gaat over de toekomst van de liefde. Over de veranderingen die er plaatsvinden, zoals medicijnen die je verliefd kunnen maken, robots om seks mee te hebben en polygamie als de nieuwe standaard. Het boek staat vol met filosofische literatuur en interviews met futuristen en uitvinders. Voor iedereen die nieuwsgierig is naar de toekomst en hoe de mensheid zich zal ontwikkelen.

'Wat willen jullie dat ik zeg?' vraagt Sinan Çankaya wanneer hij wordt uitgenodigd om te spreken op het veertigjarige jubileum van zijn oude middelbare school. De uitnodiging creëert een opening waar vergeten herinneringen uit zijn jeugd en middelbareschooltijd zich doorheen wurmen. Zo denkt Çankaya terug aan zijn voormalige geschiedenisleraar Nico Konst, ooit de tweede man van de extreemrechtse Centrumpartij.  Zonder zichzelf te sparen beschrijft Çankaya in Mijn ontelbare identiteiten hoe moeilijk hij het vindt om een eigen verhaal te vertellen tegen de achtergrond van de debatten over integratie, cultuur en racisme. Steeds laveert hij tussen wortelen en willen vluchten, tussen ‘wij’ en ‘zij’, tussen straat en school, tussen erbij en niet erbij horen,  tussen ongebreideld individualisme en een soms beklemmend collectivisme. Op de dag van de jubileumviering, waar hij zijn oude geschiedenisleraar Nico Konst weer onder ogen moet komen, vertelt hij zijn verhaal. Mijn ontelbare identiteiten is een bespiegeling op de veranderde omgang met de 'de ander' in Nederland. Het is een indringend verhaal over opgroeien in Nederland als kind van migranten. 

De zaak Johnny Depp vs. Amber Heard interesseert mij mateloos. Voor wie de zaak niet volgt: Heard en Depp leerden elkaar in 2009 kennen op de filmset van The Rum Diaries. De vonk tussen de twee sloeg over, ondanks het leeftijdsverschil van 23 jaar - Amber Heard was toen pas 23 - en in 2015 trouwden ze. Een jaar later al vroeg Heard een scheiding aan. Twee jaar daarna verscheen een opiniestuk van Heard in The Washington Post over haar ervaringen met partnergeweld. Depp spande daarop een rechtszaak aan wegens laster en dat brengt ons bij vandaag de dag. Tijdens de rechtszaken wordt Heards geloofwaardigheid herhaaldelijk in twijfel getrokken. Er verschijnen verschillende filmpjes online van body language analysts over het gedrag van Heard. De Groene Amsterdammer schreef hier een dit interessante artikel over. Op social media wordt Heard afgemaakt, omdat ze er niet uitziet als een 'écht slachtoffer'. Ze huilt te veel, te weinig, te hard of juist te zacht. En ze kijkt te stoïcijns. Doordat Heard niet serieus wordt genomen en zelfs als dader wordt geportretteerd, bestaat het risico dat andere slachtoffers van partnergeweld zich niet uit durven te spreken. Ze zijn dan bang om net zo belachelijk te worden gemaakt zoals Heard op social media; afbeeldingen met bijvoorbeeld een Pinokkio-neus zijn haar niet bespaard gebleven. Wat de uitkomst van de rechstzaak ook zal zijn, Heard heeft bij voorbaat al verloren.

Hoe doen we het nu, ruim een halve eeuw na de seksuele revolutie, als vrouw op seksueel gebied? Dat is de vraag die schrijfster Milou Deelen onderzoekt in haar nieuwe boek Hoe doen we het?Veertien bekende vrouwen gaan met Deelen in gesprek over hun eerste keer, ongelijkheid in bed en grensoverschrijdend gedrag. Van de pas overleden seksuologe Ellen Laan tot Songfestivaldeelneemster Stien den Hollander. Vrouwen worden snel neergezet als sletterig, dommig of oppervlakkig als ze schrijven over seks, aldus Heleen van Royen in het boek. Dit wist Deelen, maar ze vond het boek té nodig om het daarom niet te schrijven. Ze ziet het boek als de seksuele opvoeding die veel vrouwen missen en wil laten zien dat veel dingen die we 'normaal' vinden - zoals orgasmes faken en minder vaak klaarkomen dan je mannelijke partner - niet normaal zijn. 

Kijken 

Een man met te veel macht en aanzien: je raadt waarschijnlijk al waar dit naartoe gaat. Net verschenen op Netflix is de documentaire Jimmy Savile: a British horror story. In het Verenigd Koninkrijk was iedereen gecharmeerd van de beroemde dj en presentator Jimmy Savile (1926-2011). Toen Savile na zijn dood werd ontmaskerd als monsterlijke pedofiel met honderden slachtoffers, veroorzaakte dat dan ook een enorme schokgolf in het land. Het ongeloof was des te groter, omdat Savile de status had van grote kindervriend door zijn programma Jim’ll fix it, waarin hij kinderwensen in vervulling liet gaan. Hoe is het mogelijk dat deze man een halve eeuw ongezien zijn gang kon gaan en zich zo vaak vergreep aan kleine meisjes?! De voormalige mijnwerker werd gezien als een excentriek en onconventioneel type, maar dit viel in die tijd juist extra in de smaak. Je ziet hem in de documentaire naast Charles, Diana en Margaret Thatcher. Iedereen hield van deze man. Little did they know..

Iets luchtiger en hoopgevender om te kijken is de documentaire Ryan is zwanger, te zien via 3DOC op NPO. Ravi is het pasgeboren kindje van de trans persoon Ryan (die/hen) en zijn vriend David (hij/hem). Ze noemen Ravi nadrukkelijk een kindje, dus niet een jongen of een meisje. Ze vieren onder andere Baba- en papadag, oftewel moederdag. David heeft nooit echt een kinderwens gehad, vooral omdat hij nooit had verwacht een partner te vinden die zwanger kon worden. Ryan heeft die kinderwens wel altijd gehad, al had deze wens nogal wat consequenties. Zo moest die stoppen met hormonen om weer ongesteld te worden. De kinderwens van Ryan en David zorgde voor veel onbegrip: er is geen moeder in beeld en Ryan zit volop in transitie tijdens hen zwangerschap. Er is ook geen zwangerschapsverlof voor Ryan en er is gedoe tijdens de geboorteaangifte. De documentaire is erg persoonlijk door de zelf opgenomen beelden en we gaan als kijker mee in de hele weg van zwanger worden. Boordevol leerzame en persoonlijke gesprekken, die de framing van de sekses nog eens extra duidelijk maakt.

Anatomy of a Scandalis deels een psychologische thriller en deels een rechtbankdrama. De populaire Britse minister James wordt beschuldigd van verkrachting. Wat volgt is een reconstructie via flashbacks vanuit verschillende perspectieven: dat van James, dat van zijn vrouw Sophie, dat van advocate Kate en dat van ex-minnares Olivia. Het camerawerk en de dialogen doen gekunsteld aan, maar de kracht zit in de boodschap dat James zich nauwelijks bewust lijkt van zijn privilege. Dat gaat zó ver dat hij de daad benoemt als seks met wederzijdse instemming, maar in de details juist een verkrachting beschrijft. Aan het eind ben je er echt van overtuigd dat hij zich er helemaal niet van bewust is dat hij twee vrouwen (en mogelijk meer) verkracht heeft. Dat maakt de serie tot het einde toe spannend en de moeite waard om te gaan kijken. 

LOVER Tipt verschijnt met enige regelmaat. De vorige edities vind je op onze website in de rubriek Recensies & Tips.

Steun LOVER!
LOVER draait uitsluitend op vrijwilligers en donaties. Wil je dat Nederlands oudste feministische tijdschrift blijft bestaan? Help ons door een (eenmalige) donatie. Elke euro is welkom en wordt gewaardeerd. Meer informatie vind je hier. 

Meer LOVER? Volg ons op Twitter, Instagram, LinkedIn en Facebook.