Natte lakens en een warm bad
De merkwaardige wending van de lancering van nY41
De lancering van de collaboratieve editie van nY-magazine met het thema rape enter the scene in Perdu op 13 december was een verrassende avond, waarbij het onderwerp niets aan de verbeelding over liet. De lancering, die begon met verdacht kalme (en wellicht koude) oceaangolven, eindigde met het verlangen naar een warm bad, en zo snel mogelijk ook.
De avond begon met een introductie van nY-editor en dichter Nguy?n Th? Mai, waarop het publiek werd verzocht enkele minuten te staren naar stormachtige golven op zee. Vervolgens gaf ze een uitvoerige tweede introductie en dankwoord aan alle bijdragers van het blad. Het publiek werd daarna verzocht het bedrukte papier op hun stoelen te lezen, namelijk het gedicht dat schrijver en dichter Dolores Dorantes erna zou voordragen via video. Het gevoelige gedicht dat op statische wijze op het scherm werd weergegeven van Dolores die haar gedichten voorlas, vormde plots het einde van het eerste deel van de avond. Gelijk hierna volgde een performance en een laatste lezing voor de pauze, wat gevolgd zou worden door een gesprek met de aanwezigen.
De stemming sloeg echter gauw om van een relatief statische sessie met soms een netelig effect van videobeelden, naar een adembenemende dansperformance van choreograaf en real-time performer Miri Lee met componiste Kate Moore. Bij binnenkomst werd de toeschouwer verrast met een wonderbaarlijk kostuum, ontworpen door Margret Wibmer, waarop vervolgens een van de meest memorabele momenten van de avond te zien is. De lakens waar Lee mee worstelt tijdens haar dans, in samenhang met de opzwepende muziek van Moore, bezorgde een brok in de keel van het publiek.
Enerzijds raakte ze verstikt in haar gevecht, anderzijds bond ze het deken om haar schouders en middel en leek op een Caesar die zojuist een gevecht heeft gewonnen. Desalniettemin is het een deken vol gaten, een representatie van de gebrokenheid van het constante gevecht, met en tussen de lakens door. De performance eindigt met rood licht, volgens Lee ‘niet alleen de visualisering van bloed en dood, maar ook een nieuw begin.’
Zonder pauze was vervolgens het woord aan Bhanu Kapil, een Brits-Indiase schrijver, waarvan het de bedoeling was dat ze iets zou voordragen uitBan en Banlieue. Echter, overduidelijk geëmotioneerd door de voorgaande performance lukte het Kapil niet om de gewenste performance te geven die ze graag wilde. De organisatoren, geschrokken van haar gevoelige reactie, stelden een vroege pauze voor, maar Kapil drong er op aan dat het al veel te laat was voor een pauze. ‘I’ve been waiting everyone’s time for about five minutes by trying to cope with these emotions’, zegt Kapil, ietwat sarcastisch maar ook hopend op vergiffenis van de mensen die tegenover haar staan. Als kijker was dit waarschijnlijk de eerste keer dat het onderwerp van de avond voor het eerst met een harde klap binnenvalt, namelijk het woord dat amper hardop werd uitgesproken voor de pauze: verkrachting.
Bedroefd, angstig en geshockeerd las Kapil trillend toch paragrafen uit haar boek voor, met als enige pauze een vraag naar een slokje water. Maar de fragiele verbeelding van Kapil werd plots verbroken doordat ze het boek in haar handen op de grond smeet. Waarna een akelige en gênante stilte volgde. De organisatoren lasten een pauze in en er werd de indruk gegeven dat Kapil en de organisatoren in de tussentijd ietwat de situatie uit probeerden te praten.
De avond eindigde met het laatste onderdeel van het programma, een gesprek met het publiek. De stoelen werden verschoven in een cirkel om een gelijkgesteld gevoel te geven, vertelde Mai. Maar opnieuw was er een akelige stilte, waarbij zelfs het publiek te nerveus was om iets te zeggen. Mai en Kapil gaven na enkele minuten eindelijk toe dat ze een gesprek niet zagen zitten en Kapil zei dat ze snakte naar een warm bad. Ze gooide haar glas water over Ban en Banlieue heen, het einde was aangebroken. De meeste mensen vertrokken. Uiteindelijk besloten Kapil en Lee in de lege ruimte ook de interne wonden te helen door met de natte pagina’s uit Ban en Banlieue de gaten in de lakens ermee te hechten. Was dit een geïmproviseerde coping mechanism, of waren de emotionele uitingen al vanaf het begin de bedoeling? Hoe dan ook, dat warme bad was welverdiend.