Recensie: I Am Greta

I Am Greta

Het is augustus 2018, de 15-jarige Greta Thunberg zit tijdens haar schooldagen buiten het Zweedse Parlement. Ze wil dat het parlement beter en meer aandacht besteedt aan het klimaat. Dit is het begin van het verhaal en de groei van Greta: een meisje dat de laatste jaren is uitgegroeid tot een fenomeen en een groot voorbeeld voor een jongere generatie. In de documentaire I Am Greta zie je wie deze jonge klimaatactiviste precies is.

Greta Thunberg begon simpel: met een kartonnen bordje voor het Zweedse parlement. Langzamerhand werd haar strijd opgepakt door de media en vervolgens groeide ze uit tot een icoon. Niet alleen voor de jongere generatie, maar ook voor de strijd tegen klimaatverandering. Alleen was de weg hiernaartoe zeker niet zonder hordes en maakte Greta ontzettend veel mee.

Op het nieuws en op sociale media was Greta Thunberg niet te missen; je zag haar overal. Het is dan makkelijk om te denken dat ze slechts een hype  is; een kind dat zich belangrijk voelde  en niet graag op school zit. Na het zien van I Am Greta, denk je daar geheid anders over. De film laat zien wie Greta is, waar zij vandaan komt en wat haar kracht is. Je komt erachter dat ze zeker niet zomaar iets zegt.

Greta heeft het syndroom van Asperger. Ze is ontzettend intelligent, scherp, gevoelig en kan zich goed focussen op één onderwerp . Dat is waarom ze zoveel weet over het klimaat en klimaatverandering. Je leert dat ze in haar vrije tijd veel studeert en leest over dit onderwerp. Alle klimaatproblemen deden haar zoveel; dat ze zelfs tijden niks kon eten en niet buiten de deur kwam. Uiteindelijk besloot ze er iets aan te doen en ging ze dus voor  het parlement zitten. Het is prachtig om te zien dat Greta haar Asperger niet ziet als een horde in haar leven. Wanneer een journalist vraagt of ze lijdt aan het syndroom van Asperger, antwoordt ze gevat: ‘I don’t suffer from Aspergers, but yes, I have it.’

I Am Greta laat de kracht van deze klimaatactiviste zien, maar schetst ook haar leven als gewoon meisje dat nooit heeft gevraagd om alle aandacht. Ze wilde zich gewoon graag inzetten voor iets dat ze belangrijk vond. Alleen nu ze deze positie toegewezen heeft gekregen, maakt ze daar gebruik van. Ze vraagt zich af: als ik het niet doe, wie dan wel? Alleen vertelt ze ook dat ze veel waarde hecht aan haar routines en haar thuis. Het reizen door Europa (met de trein en elektrische auto) voor klimaatconferenties en protesten, vergde veel energie en maakte haar vaak emotioneel.

Het is onvoorstelbaar om te zien hoeveel volwassenen op televisie en sociale media Greta aanvallen omdat ze een meisje is met Aspergers, maar nooit inhoudelijk ingaan op wat ze te zeggen heeft. Tegelijkertijd schetst de documentaire perfect het contrast tussen de zeer jonge en intelligente Greta en alle volwassenen die niks willen leren.

Een ander indrukwekkende kant van Greta’s verhaal zijn haar ouders. In de media worden ze geschetst als ouders die hun kind uitbuiten, maar het zijn juist hele lieve mensen die alles voor Greta en haar geluk over hebben. Haar vader reist overal met haar naartoe, terwijl  haar moeder thuis voor haar jongere zusje zorgt. Beide spelen een belangrijke rol in haar leven. Haar moeder is blij om Greta te zien opleven en haar gelukkig te zien, maar maakt zich ook grote zorgen, zeker wanneer Greta doodsbedreigingen ontvangt. Haar vader ontfermt zich altijd en overal over Greta. Hij zorgt dat ze tijdens protesten goed eet en voor zichzelf zorgt. Een emotioneel en tekenend moment is wanneer Greta gemene opmerkingen over zichzelf op het internet hardop voorleest en hard moet lachen. Vervolgens zoomt de camera in op haar vader die het daar duidelijk moeilijk mee heeft. Hij wil het beste voor zijn kind, maar haar ook beschermen.

In 2019 werd Greta uitgenodigd om een speech te geven tijdens de UN Climate Action Summit in New York. Alleen Greta reist niet met het vliegtuig vanwege de schade op het milieu. Daarom neemt ze een zeilboot. Deze reis is koud, oncomfortabel en lang. Je ziet dat het haar veel doet om zo lang van huis te zijn en wat ze opoffert om dit te doen. In New York geeft ze haar beroemde ‘How dare you’-speech waarin ze politici beschuldigt dat ze haar toekomst verpesten door niks aan het klimaat te doen.

Greta zet keer op keer politici op hun plaats. Ze doen veel beloftes, maar ondernemen  verder geen actie. In de documentaire zie je hoe politici haar graag inzetten als pion en selfies met haar nemen om goed voor de dag te komen. Helaas doen ze weinig aan het probleem waar zij over spreekt. Het is schrijnend om te zien, maar gelukkig ziet Greta zelf goed in dat er politieke spelletjes worden gespeeld. Helaas maakt dat alles nog veel lastiger.

Wellicht is het probleem van deze documentaire dat het te weinig gaat over het klimaat; hetgene wat Greta juist zo ontzettend belangrijk vindt. De focus ligt eerder op wie Greta is en hoe zij geworden is wie ze is. 

Greta Thunberg eindigt de documentaire met de prachtige zin: ‘I think everybody could use a little Aspergers when it comes down to the climate.’ Ik ben het met haar eens.

De documentaire I Am Greta is vanaf 22 oktober in bioscopen te zien.