Soms is liefde traag

Amour van Michael Haneke

• 7 nov 2012

Michael Haneke, bekend van Das Weisse Band (2009) en Caché (2005), verkent met zijn laatste film Amour een ondervertegenwoordigd genre: wat als je oud, zwak en hulpbehoevend bent en nog steeds van elkaar houdt?

Haneke geeft een interessante wending aan dit thema. In de relatie tussen Anne (Emmanuelle Riva)en George (Jean-Louis Trintignant) is het niet de man die aftakelt en door zijn vrouw wordt verzorgd. George zorgt voor Anne. Zij krijgt een beroerte en laat haar man beloven haar nooit in een ziekenhuis of tehuis achter te laten. Daarvoor is ze banger dan de dood, zoals blijkt uit haar zelfmoordpoging.

Amour duurt lang en is ietwat aan de trage, dromerige kant. Haneke schuwt het niet de dagelijkse, vervelende routines van de verzorging van Anne in detail vast te leggen. Scènes worden van begin tot eind uitgespeeld, Haneke laat niets aan de verbeelding over. Je ziet niet alleen hoe George het verlamde been van Anne fysiotherapeutisch verzorgt. Je telt samen met George mee tot vijftien; het aantal keer dat hij Annes been moet buigen.

Saai? Het is soms op het randje. Maar juist de verveling draagt ertoe bij dat jijde relatie van die twee begrijpt. Ze hebben weinig meer dan elkaar. Hun dochter, gespeeld door Isabelle Huppert, is ver weg, verloren in een relatie waarin ze dwangmatig probeert de idyllische liefde van haar ouders na te bootsen. Les geven de twee pianodocenten al lang niet meer.

Met de aftakeling van Anne raakt het stel geïsoleerd, waardoor hun leven tot dan toe onder een vergrootglas komt te liggen. De ondernemende geest en de culturele interesse nemen af naarmate Annes gezondheid achteruit gaat. Zien we in het begin het stel nog in discussies verstrikt, grappig roddelend over oude vrienden, dan blijft er aan het einde niet veel meer over dan sarcasme aangaande Annes toestand. George en Anne deden me denken aan twee parkieten: deze sociale huisdieren hebben op zich genoeg aan elkaar, maar vinden interactie met anderen wel leuk. Zodra een van de twee ziek wordt of sterft, volgt de ander. Derden worden onbelangrijk, het enige wat telt is de partner.

Anne en George proberen het in een ondragelijke situatie vol te houden, dit zijn ze elkaar nou eenmaal verschuldigd. Wie het leven met elkaar deelt, deelt ook de dood. De lange scènes van de film laten je dit als kijker begrijpen. Ook wanneer Georgeop een zeker moment alsnog opgeeft, en de ondraaglijkheid van Annes lot de overhand krijgt, verbaast je dit niet. Er zat gewoon niets anders op dan afscheid te nemen van de liefde van zijn leven.

Amour (Frans gesproken, 127 min.) draait vanaf 15 november in de bioscoop.