Steek je hand in je onderbroek

Vrouw zijn, hoe doe je dat? Van Caitlin Moran

Rond internationale vrouwendag was ze ineens alom aanwezig in Nederland: Caitlin Moran met haar boek How to be a woman.  De Britse stond in de verschillende nieuwsbladen en was aanwezig bij het Opzij-debat. Moran ging op pad met De-Wereld-Draait-Door-interviewers de Jakhalzen en werd daar aangekondigd als moderne feminist. ‘Dus geen chagrijnige vrouw met kort haar en een tuinbroek maar best wel een lekker wijf’.

Moran komt uit een gezin met 8 kinderen en 2 ouders, samengepropt in een klein arbeidershuisje in Brighton. Als dertienjarige won ze een schrijfwedstrijd, met zestien jaar was ze journalist bij het muziektijdschrift Melody Maker en een jaar later maakte ze haar televisiedebuut. In de tussentijd moest ze vrouw worden. Deze zelf-ontdekkingstocht beschrijft Moran in How to be a woman. De titel resoneert met het inmiddels historische citaat uit de Tweede Sekse van Simone de Beauvoir 'Je wordt niet als vrouw geboren, maar tot vrouw gemaakt'.

Is How to be a woman het nieuwe feministische manifest? Het boek telt in ieder geval voldoende uitroeptekens om het te zijn. In thematisch hoofdstukken (Ik moet een beha! of Ik ga trouwen!) behandelt Moran haar standpunten over het vanzelfsprekende en militante feminisme dat ze nastreeft. IJkpunten van haar feminisme zijn nuchterheid, fatsoen en het standaard beantwoorden van de simpele vraag: zou een man zich hier zorgen over maken / zich door laten tegenhouden / is een man hier überhaupt tijd aan kwijt? Doorspekt met pijnlijke maar grappige anekdotes uit gaar jeugd en puberteit en lange tirades waarin ze het hedendaagse seksisme te lijf gaat leest het boek vooral lekker weg.

How to be a woman is met stip het meest hilarische boek dat ik het laatste jaar gelezen heb. Een prettige boost voor mijn, in het commerciële bedrijfsleven wat op de achtergrond geraakte, behoefte me bij tijd en wijlen stevig neer te zetten als feministe. En daarbij word ik graag gestrekt door wat nuttige ‘fact & figures’, die in LOVER een tijdlang zijn uitgedragen in de rubriek ‘Talkingpoints’. Behalve deze feministische weetjes gebruikt Moran nog een ander en krachtiger wapen tegen seksisme: haar snijdende humor. Het feminisme dat het boek uitdraagt is simpel en recht door zee. Voor zij die twijfelen of ze zich wel feminisme kunnen of willen noemen heeft Moran een test: “Steek je hand in je onderbroek. A- Heb je een vagina? En B – Wil je daar iets over te zeggen hebben? Als je beide vragen met ‘ja’ hebt beantwoord, mag ik je feliciteren! Je bent een feministe.”

Het seksisme dat Moran in How to be a woman aanvalt is in overgrote mate Westers. Ze mengt zich niet in onderwerpen als vrouwenbesnijdenis, religie of cultureel relativistische discussies. Sterker nog, Moran besluit haar boek met een enigszins weeïg aandoend verlangen naar sekse-overstijging: uiteindelijk wil ze gewoon ‘mens’ zijn. Daar is een boel op aan te merken. En toch stoort het niet. Juist de kracht van Moran’s humor, de inspirerende vuist op de keukentafel en het schoppen tegen de westerse schoonheidsidealen maakt How to be a woman een boek dat je gewoon weer even lekker wakker schudt.

How to be a woman werd dit jaar uitgegeven door De Arbeiderspers en is nu overal te verkrijgen