Sterk is ook authentiek

De aanstekelijke onnozelheid van Britt

Het is even schrikken, maar ik blijk steeds meer in het kamp van Jan-Peter Balkenende te staan. Ik lijk langzamerhand conservatief te worden en hoor mezelf regelmatig pleiten voor beschaving en het behoud van normen en waarden. Die begrippen vul ik tamelijk breed en los in; het draait bij mij vooral om fatsoenlijk gedrag en betrokkenheid bij de mensen om je heen en bij de samenleving waarvan je deel uitmaakt. Je weet je enigszins te gedragen in verschillende situaties, zonder slaafs het etiquetteboek van Amy Groskamp-ten Have tot op de letter te volgen. En je hebt een referentiekader dat verder reikt dan de laatste outfit van Lady Gaga of hoeveel je kunt drinken voor je kotsend boven de wc hangt.

Met een dergelijk eisenpakket is televisiekijken niet altijd een onverdeeld genoegen. Programma’s als Oh Oh Cherso, Echte meisjes in de jungle of Van del tot dame zijn de podia waarop de realiteit zichtbaar gemaakt wordt. Een realiteit die enigszins gescript is, maar toch: realityseries gaan over gewone mensen, over hun dagelijkse leven, hun ambities en wensen. En gewone mensen zijn er in soorten en maten: van de ordinaire Barbie in Oh Oh Cherso tot het nieuwe en oude geld in Hoe heurt het eigenlijk? Overigens is het getoonde beschavingspeil daar soms niet veel hoger dan op het Griekse eiland, alleen beter betaald (zie Hoe heurt het eigenlijk?, op 22.20 min.).

Mijn probleem is niet het bestaan van platvloerse of onnozele mensen. “Zolang hun hartje maar rein is”, en ik wil zelfs nog wel een vlekje of krasje accepteren. Als ‘echt meisje uit de jungle’ Britt bij De Wereld Draait Door het Playboy-nummer mag presenteren waarin zij haar naakte borsten toont, dan vind ik haar enthousiasme aanstekelijk. Ze weet misschien niet wie Nelson Mandela is (zie Echte meisjes in de jungle, op 10.20 min.), maar ze heeft iets bereikt. De meeste LOVERlezeres vinden het bereikte niet zo begerenswaardig, maar Britt weet dat ze nu in hetzelfde rijtje staat als Katja Schuurman, Georgina Verbaan en Lieke van Lexmond. Britt is een BN'er geworden en als achttienjarige uit Purmerend zonder interessante baan of positie, is dat meer dan ze kon verwachten. En ik gun het haar.

Waar ik echter jeuk van krijg, is de discussie over de oorzaak van de populariteit van Britt. Zoals tweets). Het publiek heeft genoeg van sterallures en identificeert zich liever met de onnozelheid van Britt. Dat is dus “focking vet” voor iedereen die authentiek onnozel is, maar de beperkte invulling van het begrip ‘authenticiteit’ draagt wel bij aan de verdere uitsluiting van mensen die authentiek intellectueel of authentiek artistiek zijn. Authentiek ontwikkeld of zelfs maar authentiek welopgevoed verwordt tot een elitaire eigenschap die zonder twijfel tot de ‘linkse kerk’ dan wel de ‘grachtengordel’ behoort.

Ik ben dus mijn eigen Occupy-beweging begonnen. Authenticiteit is niet het kenmerk van een grote groep mensen, maar ook van een minderheid die weggezet wordt als elitair. Ik claim authenticiteit voor iedereen die uitspraken doet op basis van kennis, die nuances aanbrengt, die ‘moeilijk’ doet, die kanttekeningen plaatst, die reflecteert, die zich wenst te verheffen, die verantwoordelijkheid neemt, die zich fatsoenlijk gedraagt, die wenst te leren, die open staat voor anderen en hun meningen, en die geniet van kunst-met-een-grote-K. Ook beschaving kan authentiek zijn.