(v) toont de kracht en de pijn van het vrouw-zijn
Foto door Alexander Daems
Op 7 maart was de Nederlandse première van de voorstelling (v), een productie van het Antwerpse theatergezelschap De Nwe Tijd. Namens LOVER bezocht gastredacteur Rosalie Bouwman deze indrukwekkende en herkenbare voorstelling.
In geen enkele eeuw is er zoveel veranderd in het leven van vrouwen als in de afgelopen honderd jaar. In de voorstelling (v) van het Antwerpse theaterhuis De Nwe Tijd bespreken vijf actrices de verwachtingen die ze hebben van het leven, de keuzes die ze maakten en de invloed van de generaties voor en na hen op die keuzes. In de ontroerende en persoonlijke voorstelling gaan Mieke De Groote, Evgenia Brendes, Brenda Corijn, Ellis Meeusen en Suzanne Grotenhuis het gesprek aan over hun verleden en de toekomst. De voorstelling gaat over de herinneringen die ze met zich meedragen: de mooie en de gelukkige, maar ook de ongemakkelijke en de pijnlijke.
In (v) nemen vijf vrouwen je mee in hun leven, hun kwetsbaarheid. Ze laten elkaar beurtelings vertellen. Ze luisteren naar elkaar. Dit doen ze zonder oplossingen te geven, zonder iets te interpreteren, zonder hun eigen vergelijkbare verhaal te delen of troost te bieden. Niets wordt verklaard. Niemand wordt beschuldigd. Allen staan ze alleen in hun ervaringen, die het (voornamelijk vrouwelijke) publiek op indrukwekkende wijze overspoelt in herkenbaarheid. De kleinste onverklaarbare momenten die vrouwen meemaken en hen overkomen, komen aan bod. Het spel wordt afgewisseld met prachtige video-interviews, waarin ze met hun moeders praten en hun leven bespreken: kwetsbaar en sterk. Het lijken geconcentreerde confrontaties tussen enerzijds de eenzaamheid in hun rol – die van moeder en die van kind - en anderzijds het delen van de bloedband en de gedeelde geschiedenis. Iedereen heeft een moeder.
De voorstelling toont hoe het onbevangen kind verandert in een vrouw die overspoeld is met ervaringen. Charlotte De Somviele beschrijft het treffend: “Het gevoel dat de (v) van volwassenheid en vrouw fundamenteel ook staat voor verlies. […] Bijna twee uur lang wordt de balans opgemaakt van wat het betekent om vandaag vrouw te zijn – of misschien vooral: van de moeizame worsteling om dat te worden en te voldoen aan het ideaalbeeld.”
Tal van anekdotes, openhartige getuigenissen en vreemde momenten passeren de revue. Herinneringen aan hoe vreemden je bekeken of stiekem filmden. Aan een auditie waarin je naakt moest rondrennen. Aan de zwangerschap en traumatische miskraam die jouw werkgever zo slecht uitkwamen. Of aan die keer dat een chauffeur zich voor je neus ging aftrekken, en je vervolgens uren naar huis moest lopen.
Ook gaat het over de woorden die na gedane zaken decennia door je hoofd kunnen spoken: “Je mag hier niet over praten, er is niets gebeurd, je ziet het verkeerd, je haalt het in je hoofd.” Woorden die een mens kunnen breken. Niets is opgelost. Niets wordt opgelost. De pijn bekruipt je als toeschouwer. Waarom moesten jullie dit doorstaan? Waarom moeten wij dit allemaal doorstaan?
Over deze litanie van toxisch mannelijk gedrag schrijft Natalie Gielen: “[…] een onuitputtelijke reeks van haast over elkaar buitelende, vaak angstaanjagend gelijkaardige getuigenissen van grensoverschrijdend gedrag.” Gedrag dat elke vrouw herkent en heeft meegemaakt. Voor sommige mannen is de harde realiteit iets te confronterend, zo blijkt onder meer uit een pedante reactie van een mannelijke recensent die jeremieert over kwaadsprekerij en mannenhaat.
De voorstelling vraagt veel van de actrices en is op zijn grootst bij de meer heftige momenten. De kracht zit in de schoonheid om te luisteren naar wat zij willen vertellen. Wanneer het ertoe doet voor hén, dan doet het ertoe. De verhalen van vrouwen doen ertoe. Hadden we maar meer gedeeld en meer geluisterd. We hebben elkaar.
Gezien op 7 maart 2024 in De Brakke Grond, Amsterdam. (v) is tot 16 april 2024 te zien in theaters in Vlaanderen en Nederland. Voor meer informatie, speellijst en tickets, klik hier.
Over De Nwe Tijd
Theaterhuis De Nwe Tijd uit Antwerpen maakt van taal theater. Maandelijks worden wetenschappers, politici, journalisten en muzikanten uitgenodigd om antwoord te geven op vragen over vandaag, gisteren en morgen. Over waar we vandaan komen en waar het naartoe gaat. Op basis van dat doorlopende onderzoek maakt De Nwe Tijd met gevoel voor humor en verdriet poëtische voorstellingen. De Nwe Tijd Staat onder leiding van Suzanne Grotenhuis en Freek Vielen en is mede opgericht door Rebekka de Wit.
Over de auteur
Rosalie Bouwman (1991) werkt als beleidsmedewerker en fondsenwerver in de museumsector en is gemeenteraadslid voor de PvdA in Amstelveen. In 2023 kwam haar eerste boek uit: Meedoen met de mens. Overdenkingen van een vrouwelijke autist.
50 jaar LOVER!
LOVER draait sinds de start in 1974 volledig op vrijwilligers en donaties. Dit jaar bestaat LOVER 50 jaar. Voor de jubileumactiviteiten zijn extra middelen nodig. Informatie over (eenmalig) doneren vind je hier.
Potentiële subsidieverstrekkers zijn van harte uitgenodigd om contact op te nemen met het bestuur via .