What the F?! - feminisme op het IFFR: dag 4

filmrecensies

Cathelijne Berghouwer • 28 jan 2015

Het Internationaal Film Festival Rotterdam is ruim halverwege wanneer ik weer vertrek. LOVER-lezers hebben nog twee korte filmbesprekingen uit het What the F?!-filmprogramma van me tegoed:

Dreamcatcher, Kim Longinotto, 2015, Groot-Brittannië

Dreamcatcher is een intiem portret van ex-sekswerker Brenda. Na een lange geschiedenis van geweld en misbruik stapte zij uit de business en nu zet zij haar tijd en energie in om andere vrouwen van de straat te halen en jonge meiden ervan te weerhouden om het vak in te gaan. In de documentaire komen we geen vrouw tegen die vrijwillig in de prostitutie werkt. Allemaal hebben ze een verleden van misbruik, soms al vanaf een jaar of vier. Brenda werkt als vrijwilliger bij de Dreamcatcher Foundation. We ontmoeten haar op haar nachtelijke ronde met de bus van de stichting, op zoek naar vrouwen die op straat werken. Ze biedt hen condooms aan en een goed gesprek. Als ze er klaar voor zijn, wil de stichting hen helpen om hun leven op orde te krijgen. Brenda's betaalde baan is in de vrouwengevangenis, waar de meeste gevangenen ook vanwege de prostitutie in zitten, ook daar biedt ze hulp, en een zelfhulpgroep naar het voorbeeld van de AA. Ook is ze actief op een middelbare school waar ze jonge meiden begeleidt die dreigen uit te vallen. Brenda gaat ver voor haar vrouwen. Ze bezoekt hun moeders, stapt midden in de nacht in de auto als een van hen belt en neemt zelfs het zoontje van diens broer (die iets te losse handjes heeft) in huis. De film vertelt een indrukwekkend verhaal van een vrouw met een missie, en doet dat zonder oordeel. De situatie van de meeste vrouwen laat hen ook weinig keuze. Maar Brenda ‘has got their backs’, ze biedt hulp aan vrouwen die het zonder een uitgestoken hand niet redden.

Dreamcatcher_Still02

https://www.iffr.com/nl/films/dreamcatcher/

No Men Beyond This Point, Mark Sawers, 2015, Canada

Een mockumentary over een wereld waarin geen mannen meer geboren worden. De filmmaker wilde een wereld creëren die heel anders was dan de onze. Maar in feite was het niet zo verschillend. OK, vrouwen zijn aan de macht. En in plaats van vrouwen worden nu de mannen als goedkope werkkracht gezien. Omdraaiing werkt vaak goed om een probleem aan te kaarten en daarin slaagt No Men Beyond This Point met een dikke vette glimlach. Het is een zeer vermakelijke film, maar vanuit feministisch perspectief heeft hij ook een paar problemen. De filmmaker hinkt op twee gedachten. Aan de ene kant heeft hij kritiek op hoe de samenleving, nog steeds, gedomineerd wordt door mannen. Aan de andere kant steekt hij de draak met wat hij ‘het dogmatisme van feminisme’ noemt en waarin hij nogal blijft steken in het idee dat alle feministen mannenhaters zijn – en eigenlijk ook naar aseksualiteit streven. Is het een aanrader om te gaan zien als je deze week nog naar het IFFR gaat? Ja en nee. Het is een grappige, luchtige film. Er zit een geweldige vrouwelijke hoogleraar ‘mannengeschiedenis’ in, die de rode lijn vormt voor de ‘mock-docu’, en de film bevat een aantal interessante concepten en goede grappen. Maar houd er rekening mee dat de film soms uit de bocht vliegt.

No_Men_Beyond_This_Point_Still01

https://www.iffr.com/nl/films/no-men-beyond-this-point/

What the F?! – conclusie

Als geheel is het programma een leuk idee. Het IFFR schrijft in de introductie dat ze blij zijn dat ‘het F-woord’ veel vaker gebruikt wordt, zonder de angst om voor suf versleten te worden. Voor een deel zie je dat terug in de geselecteerde films, zoals bijvoorbeeld To The Editor of Amateur Photographer of Sand Dollars. Maar voor een deel sluipt ook de aloude kritiek binnen op mensen die streven naar emancipatie en gelijkheid tussen mannen en vrouwen (en iedereen ertussenin), zoals bijvoorbeeld in het bovengenoemde No Men Beyond This Point. Toch is het al met al een aardig programma, waarin redelijk breed wordt gekeken naar feminisme. 

Voor wie vanavond tijd nog tijd heeft en een hedendaags feministisch icoon niet wil missen: om 21.00 uur treedt Pussy Riot op in het Oude Luxor Theater. En morgen doet LOVER’s Natasja van Loon nog verslag van het feministische gehalte in dat deel van het IFFR dat officieel buiten het What the F?!-programma valt.