Migraine zit niet tussen je oren

13-6-2018

Foto: Danna & Curious Tangles

‘Maak van migraine een hoofdzaak’: een snuggere woordspeling en tevens de titel van de laatste campagne van Women Inc. We moeten migraine serieuzer gaan nemen. Die boodschap probeert Women Inc over te brengen door het presenteren van confronterende cijfers en het bieden van informatie over wat migraine nu eigenlijk is. En dat is nodig, want er bestaan een hoop vooroordelen over de ziekte. Want migraine is voor stresskippen, toch?

‘Ben je gestresst?’ Vaak is dat de eerste reactie wanneer ik uitleg dat ik een werkdag, verjaardag of lunchafspraak heb moeten missen omdat ik geveld was door migraine. Soms ben ik inderdaad gestresst voordat de hoofdpijn, misselijkheid en vlekken voor mijn ogen opduiken. Maar andere keren loop ik onbezorgd door de stad of sta ik geheel relaxed in de kroeg wanneer ik opeens migraine krijg.

Door de jaren heen (ik heb migraine sinds mijn vijftiende) heb ik gemerkt dat mensen snel de conclusie trekken dat migraine ontstaat door stress. Heb je regelmatig aanvallen, dan is het risico dus groot dat je wordt weggezet als neurotisch typje. Het gekke is dat ik op den duur ging geloven in die theorie. Wie mij kent weet dat ik een zachtgekookt eitje ben met een talent voor het over-analyseren van non-existente problemen. Dus misschien ontstaat er daarom wel af en toe kortsluiting in mijn brein?

Stresskip-en-ei-verhaal

Wat een eye-opener was het dan ook om te lezen dat het wel eens omgekeerd zou kunnen zijn: we moeten stress niet zien als oorzaak, maar als een symptoom van migraine. Neurologen Michel Ferrari en Joost Haan denken namelijk dat een gejaagd gevoel, somberheid en de behoefte aan bepaalde voedingsmiddelen voorbodes zijn van migraine. Deze en andere verschijnselen ontstaan door een ontregeling in de hersenstam, die vaak al uren tot dagen voor de aanval is opgetreden. Je krijgt dus geen migraine omdat je loopt te stressen of te veel chocola hebt weggewerkt, je hebt cravings en stress omdat migraine onderweg is.

Stresshokje

Zo bekeken, is stress dus een onderdeel van de migraine-aanval die al is ingezet, niet de reden van de aanval. Migraine zit dus niet tussen je oren - figuurlijk dan. “Het is slecht voor de patiënt om in het stresshokje geduwd te worden. De onderliggende boodschap is dat hij zelf schuld heeft aan zijn hoofdpijn,” vertelde Ferrari in een interview met de Volkskrant. Migrainepatiënten krijgen daardoor vaak onterecht het advies dat ze ‘maar even rustig aan moeten doen’.

Het idee dat migraine-patiënten ziek worden door stress en zich niet zo druk moeten maken, zorgt ervoor dat zowel de patiënt als de omgeving migraine onderschat. Mensen met migraine-klachten gaan daardoor niet altijd naar de huisarts, terwijl die vaak wel iets kan betekenen in de verlichting van de pijn. Ook durven ze zichzelf niet altijd ziek te melden, bang om neurotisch over te komen.

Laten we dus stoppen om mensen met migraine een schuldgevoel aan te praten of aan een kruisverhoor te onderwerpen over het hoe en waarom. Vertelt een collega, partner, vriend, buurman of kennis je over die ene rotte aanval van laatst, mijd dan eens de vraag ‘heb je stress?’ Want daar krijgen we dus echt een punthoofd van.