OEPS, VERGETEN: VROUWELIJKE WETENSCHAPPERS MET SPINOZAPRIJS

Het werd grif geslikt, het idee dat Nederlandse vrouwelijke wetenschappers geen belangrijke bijdragen geleverd hebben omdat er geen Nederlandse vrouwelijke Nobelprijswinnaars zijn. Wat daarbij even grif vergeten werd, is dat de Nobelprijzen een internationaal veld beslaan en dus een enorm veld van mogelijke kandidaten hebben – én dat Nederland nog niet zo lang vrouwen toelaat in de wetenschap.

Aanleiding voor de misvatting was de publicatie Wetenschapsvisie van het ministerie van OCW, waarin de portretten van zestien belangrijke wetenschappers waren opgenomen maar de vrouwelijke vergeten waren. Toen het ministerie daar geattendeerd op werd, voerde het ter verdediging aan dat vrouwen nu eenmaal nooit de Nobelprijs gewonnen hadden. Het OCW was daarbij ook even vergeten dat de eerste vrouw die in Nederland toegang tot de wetenschap kreeg pas honderd jaar geleden is - én dat er meer prestigieuze prijzen voor de wetenschap te vergeven zijn dan alleen de Nobelprijs. Zoals de Spinozaprijs, de hoogste onderscheiding in de Nederlandse wetenschap. De winnaars van deze prijs ontvangen dan ook 2.5 miljoen aan onderzoeksgeld. Gelukkig kwam er respons op de publicatie van het OCW. Gisteren publiceerde het NRC een alternatieve lijst van zestien belangrijke vrouwelijke wetenschappers, waarin onder meer alle dertien Spinozaprijswinnaressen zijn opgenomen. Daarnaast bevat de lijst onder anderen Aletta Jacobs (1854-1929), de eerste vrouwelijke arts in Nederland, en de Nederlandse hoogleraar genetica Jantina Tammes (1871-1947), die in haar tijd nog niet mocht promoveren maar op basis van haar verdiensten wel een eredoctoraat kreeg. De lijst is opgesteld door een aantal vrouwelijke hoogleraren om vooroordelen over vrouwen in de wetenschap te bestrijden. ‘Nederland mag ook best trots zijn op vrouwelijke wetenschappers’ staat vandaag centraal in LOVER’s Uitgelicht.

* ‘Impliciete vooroordelen bij zowel mannen als vrouwen zouden heel goed (een deel van) de achterblijvende aantallen vrouwen in de wetenschap kunnen verklaren.’ – het ministerie van OCW in de publicatie Wetenschapsvisie
* ‘Dit is een schoolvoorbeeld van impliciete vooroordelen. Zo’n paragraaf over vrouwen komt pas nadat we de zogenaamd echt belangrijke dingen al hebben gehad. En als jonge vrouwen die foto’s van die ouwe mannen zien, denken ze echt niet ‘dit gaat over mij’.’ – hoogleraar Naomi Ellemers, een van de opstellers van de alternatieve lijst